عمامه

یکسالی از انقلاب گذشته بود و من در شیراز بودم . یک روز سوار تاکسی شده بودم و میرفتم تلویزیون.

توی خیابان زند یک آخوند ریقوی مردنی با یک عمامه سه منی جلوی تاکسی را گرفت و گفت : قصر الدشت .

راننده زیر پایش ترمز کرد و گفت :

- فرمودین کجا ؟

- قصرالدشت .

راننده تاکسی با همان لهجه غلیظ شیرین شیرازی گفت : آی من توی اون عمامه ات ریدم !

آخونده عمامه اش را بر داشت و گرفت جلوی راننده و گفت : کاکو ! آقای خمینی توی این عمامه بقدر کافی ریده ! حالا شمام میخواین توش برینین بفرما !

راننده ؛ در ماشین را باز کرد و گفت : نوکرتم آقا ! سوار شو ! هر جا بخوای میبرمت ! کرایه هم نده !

متانت انسان ایرانی در تحمل رنج

رویدا دهای تلخ و درد انگیز اصفهان را دنبال میکنم و با خود میگویم هیچ ملتی متانت انسان ایرانی در تحمل رنج را ندارد .

ایرانی ، مدام دشنام میشنود . از خویش واز بیگانه .

گهگاه که به خشم میآید خود نیز به خویش و مردم خویش دشنام میدهد .

اینکه : ایرانی دروغگوست

اینکه : ایرانی لافزن است

اینکه : ایرانی قابل اعتماد نیست

اینکه : ایرانی در برابر هر بادی سر خم میکند

اینکه : ایرانی تنها بخود می اندیشد

اینکه :ایرانی پست و پلید و یاوه و ابلیس است

وکار بجایی رسیده است که این مردم گریزی حتی در شعر شاعران بزرگی همچون مولانا نیز راه یافته است :

ای بسا ابلیس آدم روی هست

پس به هر دستی نشاید داد دست

و یا اینکه :

با خلق روزگار سلامی و والسلام

تا گفته ای غلام توام میفروشنت

و حضرت مولانا پا را از این هم فراتر میگذارد و میفرماید :

آدمیخوارند اغلب مردمان

از سلام علیک شان کم جو نشان

خانه ی دیو است دل های همه

کم پذیر از « دیو مردم » دمدمه !

اینکه خلایق را دیو و دد و عوام کلانعام بدانیم و بدانند در جای جای شعر و نثر پارسی خودنمایی میکند

اما همین باصطلاح« دیو مردم » در طول قرنها و هزاره ها نشان داده اند که چه متانتی در تحمل رنج دارند .

تازیان آمدند کشتند سوختند و ماندند . چنگیزیان آمدند کشتند و سوختند و رفتند

تیموریان و ترکان غز آمدند ، کشتند و سوختند و رفتند

اما همین« دیو مردم » بارها و بارها با گران گوشان شمشیر به کف - چه بیگانه چه خویش - به مصلحتی و ضرورتی بامتانت و مدارا روبرو شدند تا آن موجهای سهمگین خون و جنون را از سر بگذرانند. و گذراندند .

شاید کسانی این متانت و مدارا را ترس و زبونی بنامند . اما چنین نیست

خویش و بیگانه بما دشنام میدهند .خود نیز دستکمی از بیگانگان نداریم ، اما و صد اما ، تصویر انسان ایرانی آن نیست و آنگونه نیست که در ذهن و ضمیر ما و دیگر مردمان است . این شرایط اجتماعی سیاسی اقتصادی است که از مردمانی نیک و نیک اندیش ، گرگانی درنده خو میسازد و با تغییر این شرایط انسان ایرانی به جایگاه و منزلت اصلی خویش باز میگردد

هر لحظه به رنگی بت عیار درآید

هر لحظه به رنگی بت عیار در آید

حبیب الله نو بخت از شاعران و روزنامه نگارانی است که بعد از شهریور بیست به اتهام همکاری با آلمان ها سالها در زندان متفقین بسر برد

او در یاد داشت هایش می نویسد :

من در فارس روزنامه بهارستان را انتشار میدادم و هر روز مورد بازخواست فرمانفرما - حاکم فارس - قرار میگرفتم . روزی فرمانفرما مرا احضار کرد و با تهدید گفت :

- شما روزنامه نویس ها خیال میکنید من از بالشویک می ترسم ؟تو خیال کرده ای اگر بالشویک بیاید تو و امثال تو پیش خواهد افتاد؟

من در میان امواج حیرت غوطه ور بودم که حضرت اقدس فرمودند :

- شما روز نامه نویس ها چه خیال میکنید ؟ مرا عبدالحسین فرمانفرما میگویند و اگر یک روزی بالشویک هم به این مملکت بیاید بازهم فرمانفرما فرمانفرماست ! جبه سرخی که دارم ترمه لاکی است و رنگ پرچم کمونیست هاست . می پوشم و پیش افتاده با ز هم ترا عقب میگذارم!

آرشی جونی و بابا بزرگ

میخواستم بروم پیاده روی. آرشی جونی خانه ما بود . کفش هایش را برداشت گذاشت جلوی من و گفت : بابا بزرگ ! کمکم کن کفش هایم را بپوشم .

پرسیدم: کجا میخواهی بروی عزیزم ؟

گفت : میخواهم با شما بیایم پیاده روی !

دو سه تا اسباب بازی و اتوبوس و کامیون برداشت و راه افتاد .

اینجا خانه مان جنگل است و کوه و سرازیری و سر بالایی .گهگاه آهوانی و بوقلمون های وحشی اینجا و آنجا جولان می‌دهند .

راه می افتیم . از کمرکش یک سربالایی بالا میرویم . ده دقیقه ای راه میرویم . یکباره وسط خاک و خل ها می نشیند و شروع میکند به اتوبوسرانی و کامیون رانی !

میگویم : آرشی جونی ! مگر قرار نبود پیاده روی بکنیم ؟

چند دقیقه ای با اسباب بازی هایش بازی می کند و راه می افتد .

ده پانزده دقیقه ای راه میرویم . میرسیم به دشتی هموار . دشتی سراسر سبز.

حالا سیل پرسش هایش بسویم سرازیر شده است :

بابا بزرگ ! اسم این درخت‌ها چیست ؟

بابا بزرگ ! آهو ها شب ها کجا می خوابند ؟

بابا بزرگ ! آهو ها شب ها سردشان نمی شود ؟

بابا بزرگ ! روی این تابلو چی نوشته ؟

بابا بزرگ ! درخت ها چند سال عمر میکنند ؟

چند قدم که میرویم دوباره گوشه ای روی علف ها می نشیند و بساطش را پهن میکند . با کامیون ها و اتوبوس هایش سیر انفس و آفاق میکند . از تپه ماهور ها بالا می‌رود . به چپ می پیچد . به راست می پیچد . در دنیای خودش غرق است

میگویم : آرشی جونی ! مگر ما نیامده ایم پیاده روی بکنیم ؟ پا شو راه بیفت! خیلی راه در پیش داریم

میگوید : بابا بزرگ ! ده دقیقه استراحت می کنیم آنوقت راه می افتیم .

just ten minutes

ده دقیقه منتظر میمانم . می بینم دل و دماغ راه رفتن ندارد .

میگویم : آرشی جونی ! ده دقیقه مان تمام شده ها ! پاشو راه بیفت .

میگوید : بابا بزرگ . هنوز هشت دقیقه دیگر باقی مانده!

خسته شده است پسرک نازنین شیرین زبان بابا بزرگ

این هم تازه ترین دستپخت دوست نازنینم واندر مهرداد

Wonder Mehrdad

گیله مرد، مرد مردان!...

امسال روز شکرگزاری یا در واقع شب شکرگزاری! مصادف گشته است با زادروز خجسته ی دوست بسیار ارجمند و فرهیخته ی واندر!... یعنی حسن رجب‌نژاد (Sheykhani Gilemard) یا همان گیله مرد محبوب و رادمرد و بسیار دوست داشتنی!...

اینکه ایشان اول بوقلمون شکرگزاری را میل فرموده است و بعد کیک تولد!... ویا اول کیک تولد و بعد بوقلمون را! در هاله ای از ابهام قرار دارد و هنوز خبرش جایی درز نکرده است!... اما اینکه دعای خیر ما و میلیون ها ایرانی پشت سر این ادیب و طنزپرداز برجسته است!... بر هیچکس پوشیده نیست، چرا که گیله مرد بزرگوار، سال هاست به رایگان ما را از چشمه ی بی پایان دانسته های ادب و شعر و تاریخ!... بهره مند ساخته است و به شیوایی و گاه در قالب طنز و بیان خاطره، عطش مان را فرونشانده است!...

گیله مرد جان زادروزت بر همه ی ما خجسته است و شکرگزاری بابت این رویداد فرخنده از جناب باریتعالی! بی پایان است!... امیدوارم عمر پربارتان بسیار طولانی و سرشار از شادکامی همراه با تندرستی باشد!... و این تحفه ی درویشی را به عنوان کادوی تولد پذیرا باشید!!...

---- واندر مهرداد --

بلوای ملایان در مسجد گوهر شاد

غائله مسجد گوهر شاد و بلوای ملایان

در گفتگو با شبکه جهانی تلویزیون پارس

در ستایش پیری

انگار همین دیروز بود . نوا جونی چهارسال پیش یک سکه یک سنتی به بابا بزرگ هدیه داده بود و گفته بود : بابا بزرگ تولدت موباراک !

این سکه را همان روز قاب گرفتم و توی کتابخانه ام گذاشتم . یکی از ارجمند ترین هدایایی است که در تمامی عمرم گرفته ام .

آن روز که سکه را بدستم داد گفت : گم نکنی ها !

رفیقم میگفت : پیری زیباست

گفتم : پیری کجایش زیباست؟

گفت : آنجا که نوه هایت از سر و کولت بالا میروند و میگویند : بابا بوزورگ! تاوالودت موباراک !

آزادگان تهیدست اند

پس از اینکه میرزا جهانگیر خان شیرازی مدیر روزنامه صور اسرافیل در دوره استبداد صغیر بدست دژخیمان محمد علیشاهی اعدام شد ؛ مرحوم علامه دهخدا نیز همچون بسیاری از مبارزان و خرد ورزان ایرانی به تبعید رفت .

او ابتدا به پاریس رفت و مدتی در آنجا ماندگار شد . این مدت از نظر تنگناهای مالی سخت ترین سال های زندگانی دهخدا بود .

دهخدا خاطره ای از این روز ها را برای مرحوم دکتر محمد معین نقل کرده است و چنین میگوید :

" در آن روزها هیچ پولی از ایران بمن نمیرسید . ناچار روزی با یک سوی فرانسوی - که معادل یکشاهی آن روز گار بود - زندگی میکردم .

با این یکشاهی شاه بلوط می خریدم و بجای شام و ناهار میخوردم . یک روز صبح از شدت گرسنگی و ضعف نتوانستم از تختخواب پایین بیایم . در این زمان نامه رسان پست آمد و یک بسته کتاب و یک نامه از ادوارد براون ( خاور شناس انگلیسی ) برای من آورد .

براون کتاب ها را بمناسبت عید نوروز بمن هدیه کرده بود . نامه براون را باز کردم . نوشته بود : من و شما هر دو در راه آزادی می جنگیم . اجازه بدهید مبلغ مختصری لیره برای شما بفرستم .

در جواب نامه براون نوشتم : شما از کجا فهمیدید که من چیزی ندارم ؟ الحمدالله زندگانی من کاملا روبراه است و به هیچوجه به مساعدت مالی احتیاج ندارم ...."

در باره گشاده دستی و نوع پرستی دهخدا باید بگویم که : حق تالیف لغتنامه را هرگز نگرفت و خانه ای را که داشت فروخت و بخشی از از بهای آنرا برای پرداخت دستمزد همکاران و تنظیم کنندگان لغتنامه اختصاص داد .

به سرو گفت چرا میوه ای نمی آری؟

جواب داد که : آزادگان تهیدست اند .

بکشید ما را

ابو مسلم خراسانی که خلافت امویان را بر انداخت و عباسیان را بجای شان نشاند در نوزده سالگی به فرمان ابراهیم امام زمام امور خراسان بزرگ را بدست گرفت . او هنگامیکه به دستور منصور دومین خلیفه عباسی بقتل رسید فقط 36 سال داشت . ابومسلم در هفده سالی که بر خر مراد سوار بود بین سیصد تا ششصد هزار نفر از ایرانیان مخالف خود را کشت .

می بینید ؟ می بینید مرداب های وطن مان چه قهرمانانی تولید میکند ؟

- لابد اگر عمری به درازای عمر امام خمینی -لعنت الله علیه - میداشت دستکم یکی دو میلیون نفر را به دیار نیستی میفرستاد ..!

فقیر ترین رییس جمهور جهان

در تاریخ حیات بشری بسیار بسیار کم اند آدم هایی که به قدرت رسیده باشند و در پناه همین قدرت دست به آدمکشی نزده باشند .

اگر از دو چهره نامدار جامعه بشری یعنی مهاتما گاندی و نلسون ماندلا بگذریم تنها چهره ماندگاری که در زمانه ما پس از کسب قدرت سیاسی و رسیدن به مقام ریاست جمهوری همچنان « انسان » ماند و انسانی زیست و به دیوی درنده خو و گرگی خونخوار بدل نشد مردی است بنام« حوزه موحیکا » رییس جمهور اوروگوئه که بسال 2009بر کرسی ریاست جمهوری آن کشور نشست

حوزه موحیکا در تمامی دوران ریاست جمهوری اش نود در صد حقوق ماهیانه اش را که معادل دوازده هزار دلار در ماه بود صرف امور خیریه و رسیدگی به بینوایان کرد و به همین سبب فقیر ترین رییس جمهور جهان نام گرفت.

او که در دوران حکومت کودتایی نظامیان به عضویت جنبش ملی آزادی اوروگوئه - یعنی جنبش مسلحانه توپاماروس- در آمده و دوازده سال از عمر خود را در سیاهچال های ترسناک نظامیان گذرانید و مورد شکنجه بسیار قرار گرفته بود وقتی به مقام ریاست جمهوری رسید همچنان در کنار بینوایان ماند ، از اتومبیل ها و تشریفات دولتی استفاده نکرد . در همان خانه روستایی اش زیست و همان اتومبیل فولکس واگن قراضه ای را سوار شد که پیش از رسیدن به چنین مقامی سوارش می‌شد .

حوزه موحیکا پس از پایان دوران ریاست جمهوری اش در یک مزرعه قدیمی متعلق به همسرش که کنار جاده خرابه ای بیرون از مونته ویدئو پایتخت آن کشور واقع شده است زیست و کل دارایی او هزار و هشتصد دلار بوده است .

یک فیلم مستند از زندگی حوزه مو حیکا ساخته شده که نشان میدهد او تمامی در آمدش را به دیگران می بخشد . لباس های شسته شده بیرون از خانه اش آویزان اند ، آب آشامیدنی اش از چاهی است که اطراف آنرا علف های هرز گرفته و سگی که همدم اوست .

صائب تبریزی شعری دارد که گویی تصویری از زندگانی این انسان فروتن است :

باده پر خوردن و هشیار نشستن سهل است

گر به دولت برسی مست نگردی مردی