هیچکس حق اطاعت ندارد

آزادی، همواره مستلزم آزادی مخالف و دگر اندیش است.

هیچ حاکمی بیش از استالین و هیتلر آزادی« آری گفتن » رابه چالش نکشیده است.

هیتلر ، یهودیان و کولی ها را از حق« آری گفتن » محروم کرد.

و استالین تنها دیکتاتوری بوده است که سر پر شورترین حامیانش را جدا کرده است.شایدبه این خاطر که می دانست هر کس « آری » بگوید می تواند « نه» هم بگوید.

«هانا آرنت»

در گفتگو با آدلبرت رایفAdelbert Reif روزنامه نگار و اندیشمندآلمانی

***در شهر هانوفر بر روی دیواری تصویری از هانا آرنت دیده میشود که بر روی آن این جمله از هانا آرنت آمده است:

هیچکس حق اطاعت ندارد

رفاقت با مارمولک

آقا ! ما با یک مارمولک رفیق شده ایم! لابد خنده تان گرفته؟ خنده هم دارد والله ! لابد خواهید گفت کدام کارمان شبیه آدمیزاد است تا این یکی باشد ؟

آقا! ما صبح که از خواب پا میشویم شنبه باشد یکشنبه باشد چهار شنبه باشد جمعه باشد برای مان هیچ فرقی نمیکند . میرویم صورت مان را شش تیغه میکنیم . بعدش میرویم دوشی میگیریم و عطر و پودری به خودمان میمالیم و لباس می پوشیم میآییم طبقه پایین صبحانه میل بفرماییم . بعد از صبحانه اگر هوا آفتابی باشد میرویم حیاط خانه جلوی آفتاب می نشینیم و سیغاری می گیرانیم و میرویم توی فکر و خیالات ! این فکر و خیالات لعنتی هم که هیچگاه دست از سرمان بر نمیدارد . فرض بفرمایید آقای پوتین امپراتور روس و پروس و توابع ! یک روز هوس میکنند با یک عالمه توپ و تانک وموشک و ترقه بروند اوکراین و بخواهند مختصری اهالی محترم آن کشور را گوشمالی بفرمایند ، ما اینجا در ینگه دنیا در حالیکه صبحانه مان را خورده و سیغار مان را هم کشیده ایم یکهویی تن مان شروع میکند به لرزیدن . هیچ هم از خودمان نمی پرسیم که آخر پدر آمرزیده جنگ پشه و حبشه چه ربطی بشما دارد ؟ همینطور تن مان شروع میکند -بی ادبی نشود - مثل خایه حلاج لرزیدن ! حالا بیا و درستش کن . سیغار دیگری می گیرانیم و برای اینکه گرفتار ملامت ها و پندهای حکیمانه و طبیبانه عیال قرار نگیریم میرویم سیصد بار دست و دهان مان را می شوریم و مثل بچه آدم میآییم میرویم سراغ کتاب های مان .

در این اوضاع و احوال قاراشمیش ، مدتی است یکدانه مارمولک مامانی از یک سوراخ سنبه ای بیرون میآید و زل زل نگاهی به ما می اندازد و انگار میگوید حال حضرتعالی خوب است ؟ آن اوائل کمی از ما می ترسید و تا تکان میخوردیم جستی میزد ‌‌میرفت جایی قایم می‌شد اما حالا مدتی است چنان با ما رفیق شده است که اگر یک روز سر ‌وکله اش پیدا نشود ما نگران میشویم و به هر سوراخ سنبه ای سرک میکشیم نکند بلایی سر این مارمولک نازنین مان آمده باشد !

این مارمولک نازنین حالا دیگر با ما خیلی رفیق شده است. میآید کنار دست مان می نشیند و هی دم مبارکش را تکان میدهد . نمیدانیم گشنه شان است تشنه شان است یا چه فرمایشی دارند . همینطور می نشینند ما را می پایند .

امروز آمده بود کنار دست مان نشسته بود و هی دم تکان میداد . ما که نمیدانیم چه غذایی دوست دارند و گرنه میرفتیم یک عالمه غذای مارمولک برای شان میگرفتیم تا طفلکی از این بابت کم و کسری نداشته باشد .

اگر شما میدانید مارمولک ها چه غذایی دوست میدارند لطفا با خبرمان کنید تا خدای ناکرده این رفیق بی آزار خوشرنگ و خوش کردار مان گرفتار گرسنگی نشود .

این را هم بگوییم که ما یک رفیقی داشتیم که ماهها با یک سوسک رفیق شده بود .

این رفیق مان را انداخته بودند توی یک سلول انفرادی. سلولی که از درو دیوارش نکبت و کثافت میبارید . سه چهار ماهی آنجا بود . یک روز از یک سوراخ سنبه ای سوسکی آمده بود به زیارت ایشان . ایشان هم تکه خمیری را گذاشته بودند جلوی سوراخش تا جناب سوسک گرسنه نماند .

آقا ! همین تکه خمیر باعث شده بود هر روز سر ساعت معین سر و کله جناب سوسک پیدا بشود و اگر خدای ناکرده روزی غیبت میفرمودند رفیق مان چنان دلواپس می‌شد که حاضر بود عمله جور بیایند او را دوباره به شلاق ببندند ولی از دیدار جناب سوسک محرومش نکنند . رفیق مان توی آن تاریکی و ظلمات با همین سوسک درد دل میکرد و حتی برایش شعر می خواند . حالا ما هم کم مانده است برای مارمولک مان درد دل کنیم و شعر بخوانیم .

کدام شاعر بود که میگفت : از محبت خارها گل میشود ؟

رادیو ایران هشتاد و دو ساله شد

رادیو ایران هشتادو دو ساله شد. نگاهی به تاریخچه تاسیس رادیو در جهان

در گفتگو با شبکه جهانی تلویزیون پارس

دزدی سیر

رفته بودیم اورگان . تابستان بود . رفتیم دیدن شرابخانه ای بر بالای کوهی. روز بسیار دل انگیزی بود . از کنار مزرعه سیر گذشتیم . دهها هکتار بود .

توقف کردیم . همراهان رفتند دزدی سیر ! ما هم تماشای شان میکردیم . سر انجام ما هم به وساوس شیطانی گرفتار آمدیم و شریک دزدان شدیم تا ثواب آخرتی برای فردای مان ذخیره کنیم ! چند بوته سیر کندیم و سوار ماشین شدیم و الفرار .

اما چقدر خندیدیم . اولین بار بود که دست به دزدی میزدیم .

دیگران دکل نفت و میلیارد میلیارد می دزدند ما هم سیر می دزدیم.

یعنی فردا روز قیامت ما را همراه با دکل دزدان به ژرفای جهنم پرتاب میکنند ؟

بقول حافظ جان : وای اگر از پس امروز بود فردایی!

این هم عکسی از همان دزدان سیر ! حالا مانده ایم با این سند و مدرکی که اینجا گذاشته ایم روی پل صراط جواب نکیر و‌منکر را چه بدهیم ؟

بمانی

ما روزگاری گاو پیشانی سپیدی داشتیم بنام « بمانی».

این بمانی خانم علیه الرحمه ! یکی دو تا گوساله برای مان زاییده بود اما به هیچ ناله و ندبه و استخاره و استعاره و من بمیرم تو بمیری حاضر نبود کسی به پستان های پر شیرش دست بزند . چنان عر و تیزی میکرد و چنان لگد هایی می انداخت که زهره آدم آب می‌شد.

نمیدانم بالاخره بر سر « بمانی » مان چه بلایی آمد ؟ آیا سالها همچنان چرید و زایید و نگذاشت کسی به پستان های پر شیرش دستی برساند یا اینکه سر انجام گذرش به قصابخانه مشدی یدالله افتادو بر چنگکی آویخته شد ؟

همزمان با لگد پرانی « بمانی» ما هم سرگرم لگد پرانی های انقلابی و سوپر انقلابی به اعلیحضرت رحمتی بودیم و چنان نعره هایی میکشیدیم که زهره همسایه ها و همولایتی های مان آب می‌شد !

بگمانم بابت همان لگد پرانی هاست که سالهاست بر چنگک قصابی های جهان آونگ شده ایم !

مهمانی زورکی

نوا جونی را برده بودند مهمانی . مهمانی زورکی.

ناچار با آرشی جونی رفتیم رستوران ناهار خوردیم . بعدش رفتیم پارک . کلی بازی کردیم . وقتیکه خوب خسته شد گفت : بابا بزرگ ! حالابرویم Jamba Juice . رفتیم آنجا . گفت : من بلو اسکای Blue Sky دوست دارم . برایش بلو اسکای خریدم .

غروب وقتی برگشیم خانه دیدیم نوا جونی بغض کرده است ‌‌کم مانده است گریه کند

گفتیم : چی شده بابا جونی؟

گفت : شما رفتید رستوران مرا با خودتان نبردید .

گفتم : آخر تو‌رفته بودی مهمانی

گفت : من آن مهمانی را دوست‌نداشتم

It was boring

گفتم : خب ، اینکه ناراحتی ندارد عزیزم . پاشو برویم پارک . بعدش میرویم رستوران شام می خوریم .

رفتیم پارک . نیم ساعتی بازی کردیم . گفت : حالا برویم بستنی بخوریم .

رفتیم بستنی بخوریم

پرسید : بابا بزرگ ! چه نوع بستنی دوست داری؟

گفتم : وانیلا

گفت: من بستنی شکلاتی دوست دارم.

رفتیم بستنی سفارش دادیم آمدیم پای صندوق.

بر گشت گفت : بابا بزرگ! من بیست دلار دارم . شما حالا پول بستنی را بده وقتی رفتیم خانه پنج دلار بشما میدهم !

مانده بودم چه بگویم ؟ میخواستم بگویم : عزیزم . تو جان و جهان بابا بزرگ هستی. چطوری می توانم از تو‌پول بستنی بگیرم ؟

هویدا در زندان شاه و ملایان

در گفتگو با شبکه جهانی تلویزیون ملی پارس

چه کسی امیر عباس هویدا را کشت

در گفتگو با شبکه جهانی تلویزیون ملی پارس

بابا بزرگ و آرشی جونی

رفتیم دیدن نوه ها . تا برسیم خانه شان یک ساعت و نیم در ترافیک گیر افتادیم . ما که ساکن شهرهای کوچک جنگلی و خلوت و کوهستانی هستیم وقتی به شهر های بزرگ میآییم دست و پای مان را گم می کنیم. جرات رانندگی در شهرهایی چون لس آنجلس و سانفرانسیسکو را نداریم . در اینگونه شهر ها انگاری همه شان شاش شان گرفته است . همگی عجله دارند . همگی عجله دارند زود به مقصد برسند . حالا مقصدشان کجاست خدا میداند .

رفتیم دیدن نوه ها . دیدیم نوا جونی کفش و کلاه کرده است میخواهد برود مهمانی . آرشی جونی هم با آیفونش سرگرم است .

گفتیم : آرشی جونی بیا با بابا بزرگی برویم رستوران ناهار بخوریم بعدش هم برویم پارک بازی کنیم . دوید و رفت کفش و کلاهش را آورد و گفت :

Let’s go Grandpa!

خواستیم راه بیفتیم دیدیم نوا جونی هم دوست دارد همراه ما بیاید اما مادرش اجازه اش نمیدهد . طفلکی را به مهمانی زورکی بردند .

با آرشی جونی رفتیم ناهار خوردیم و آمدیم پارک. حالا اینجا توی پارک چند تا رفیق پیدا کرده و اینسو و آنسو میدود و ما هم نشسته ایم آفتاب میگیریم .

شب که بشود لابد نوا جونی ملامت مان خواهد کرد که : بابا بزرگ چرا بدون من رفتی رستوران ؟

نمیدانیم جوابش را چه بدهیم ؟

+3

کلوچه در آسمان

(بمناسبت روز جهانی کارگر)

میخواهند بتو بگویند

چه چیزی غلط است و چه چیزی درست.

اما تا می پرسی پس خورد و خوراکم چه میشود ؟

با صدایی نرم و نازک میگویند :

در آن سر زمین با شکوه ! - در آسمان -

آن بالا بالاها

انشاالله به نان و‌نوایی میرسی !

کار کن و دعا بخوان !

زندگی کن روی یونجه ها

وقتیکه مردی

در آسمان کلوچه می‌دهند به تو !

از : جو هیل - شاعر و ترانه سرای جنبش کارگری امریکا که صد و چند سال پیش محاکمه و تیر باران شد .

Pie in the sky

You will eat, by and by

In the glorious land

Above the sky

Work and pray

Live on hay

You will get pie

In the sky

When you die

Joe Hill

Executed 1915