بگذارید مردگان راحت بخوابند

چه بر سر "استخوان‌های کریم‌خان" زند آمد؟

«با مرگ کریم خان زند در سحرگاه سیزدهم صفر ۱۱۹۳ هجری قمری امرا و بزرگان زندیه در شیراز به نزاع و درگیری برخاستند و سرانجام وقتی زکی خان بر دیگر مدعیان پیروز شد و بر اوضاع تسلط یافت، جسد وکیل را بعد از سه روز که روی زمین مانده بود در یکی از حجرات عمارت کلاه فرنگی در باغ مجاور ارگ کریم‌خانی که بخشی از آن امروزه به نام باغ نظر یا موزه پارس شهرت دارد، به خاک سپردند.
 مورخان مینویسند : 
«بعد از آن که از آن امور فراغتی حاصل شد، زکی خان علما و فقهای فاضل را جمع آورده... به آیین شریعت غرا به تغسیل و تکفین جسد مطهر خاقان مغفور پرداخته در اندرون باغ جدید سلطانی در صفحه جنوبی عمارت کلاه فرنگی مدفون ساختند.»
 تاریخ گیتی گشا هم روایت مشابهی دارد: «جمهور امرا و اعیان سیاه‌‌پوش شدند و جنازه مغفرت اندازه را زیب دوش کرده و در عمارت وسط باغی که از بناهای آن حضرت در جنب ارگ بود مدفون نمودند.»
 تنها یکی از منابع مقبره او را در مجاورت شاهچراغ نوشته است: «نعش او را به قانون و دستور پادشاهان برداشته تمامی بزرگان و علما و خلق شیراز در جنازه او حاضر شده، بعد از غسل و کفن و نماز در نزدیکی شاهچراغ او را دفن کردند.»
 همچنین عین‌السلطنه در حدود صد سال بعد صفه‌ای را در عمارت باغ کلاه فرنگی شیراز دیده که مشهور بوده قبر اولیه کریم‌خان در آنجا قرار داشته است. اما آرامگاه کریم‌خان در شیراز که مورد احترام و توجه مردم بود، خیلی زودتر از آنچه باید، گرفتار طوفان بلایا شد و تخریب شد.
 درست سیزده سال بعد آغامحمدخان قاجار چون به شیراز دست یافت، از حق دیرین و محبت‌های قدیم وکیل در حق خویش چشم پوشید و در روز ورود به شهر در ۱۸ شوال۱۲۰۶ هجری قمری دستور داد مقبره وکیل را تخریب کنند و باقیمانده جسد او را به تهران ببرند و در محل عبور روزانه‌اش دفن کنند. با این که این روایت بسیار مشهور در تواریخ رسمی دوره قاجار تعمداً مسکوت گذاشته شده است، اما در بسیاری از منابع دیگر مورد اشاره قرارگرفته است: «رحمان خان یوزباشی بیات را فرمودند سر و استخوان کریم خان در شیراز به قول حکیم انوری «همچو ریواج پروریده شده - وقت از خاک برکشیدن اوست» برو استخوان‌هایش را بیاور در کرباس محل عبور من دفن کن که هر وقت از روی آن می‌گذرم روح او به یادم بیاید.»
 سرجان ملکم می‌نویسد: «استخوان کریم‌خان را از قبر بیرون آورده به طهران برد و... در آستانه سرای سلطنت دفن کرد تا به خیال خود هر روز استخوان‌های دشمنان را پامال کرده باشد.»
 این عمل در مواردی حتی در همان دوره قاجار هم مورد اشاره و کنایه قرار گرفته است:
فارسنامه می‌نویسد: «... به دولت و اقبال وارد شیراز جنت طراز شد و در باغ وکیلی نزول اجلال نمود و در عمارت کلاه فرنگی بر سر قبر مغفرت پناه کریم خان وکیل نشست و سلام عام را گذرانید و چون برخاست میرزا محمدخان لاریجانی را مأمور به نبش قبر آن مغفرت توأمان داشت و جنازه وکیل را درآورده روانه طهران فرموده در میان کریاس خلوت کریم‌خانی دفن نمودند.»
این رفتار عجیب شاه قاجار به نوشته مورخین ناشی از خلق و خوی خاص او و عقده فروخورده روزگار اسارتش در شیراز بود. گویی رفتار محترمانه و نیکی و خوش رفتاری کریم‌خان با او و خانواده‌اش هم در نرم شدن دلش اثری نداشت.

 مشهور است که استخوان‌های وکیل تا پایان دوره قاجار در همان محل پله‌های ورودی خلوت کریم‌ خانی باقی بودند. بعضی روایات هم اشاره دارند که تنها سر او به تهران آورده و در آن محل دفن کردند. البته مؤلف فارسنامه ناصری می‌نویسد که در دوره فتحعلیشاه جسد وکیل را از آن محل خارج کرده و به نجف اشرف فرستادند. با این که روایات متفاوتی درباره محل دقیق دفن وجود دارد اما محرز و مشهور است که در محل خلوت کریم‌ خانی بوده است. «در گوشه شمال غربی محوطه گلستان چسبیده به تالار سلام، بنایی سرپوشیده و ستون‌دار به‌ صورت ایوان سه دهنه‌ای وجود دارد که... جلوخان یا خلوت کریم‌ خانی نامیده می‌شود؛ چنان که از نامش پیداست از دو نظر از محل‌های قدیمی و تاریخی به شمار می‌رود. یکی به سبب اساس بنای آن که در زمان کریم‌ خان نهاده شده و دیگربه سبب ستم و عمل ناجوانمردانه‌ای که آغامحمدخان قاجار در این محل با استخوان‌های پوسیده کریم‌خان زند روا داشته بود.»  با فرو افتادن قاجاریه و اوجگیری احساسات ضد قاجاری این مسأله هم مجدداً بعد از دقیقاً ۱۳۴ سال مورد توجه قرار گرفت. در یکی از جلسات مجلس در آذر ۱۳۰۴ یکی از نمایندگان پیشنهاد جابه‌جایی استخوان‌های وکیل را مطرح کرد: «آقا شیخ محمدعلى طهرانى: ... البته همه آقایان مى‌دانند وقتى که سلطنت منتقل به قاجاریه شد یک نفر از بزرگ‌ترین سلاطین ایران کریم خان زند که خدمات او نسبت به ایران و اخلاق ایران و استقلال ایران در تمام تواریخ ایران بلکه تواریخ خارجه مشحون است نعش این رادمرد وطن پرست اخلاقى را از مقبره او حرکت دادند و استخوان‌هاى او را آوردند به طهران و آغامحمدخان امر کرد در زیر تخت مرمر دفن کنند که هر وقت می‌رود روى تخت پا به استخوان‌هاى او بگذارد.
حتى بنده در تاریخ سر جان ملکم دیدم که این اسائه ادب نسبت به بزرگ‌ترین پادشاهان ایران نادر شاه افشار هم اتفاق افتاده است... بنده تقاضا می‌کنم از روح پاک مجلس که روح پاک ایرانى است که از دولت حاضر بخواهند که این استخوان‌هاى پر از شهامت و شجاعت و وطن‌پرستى و اسلامیت را از این مکان بیرون بیاورند و به یک مکان مقدس که قابل براى احترام باشد دفن کنند...»
چند روز بعد در حضور رضا شاه این کار در محل خلوت کریم‌ خانی کاخ گلستان انجام گرفت. امروزه تصاویری از این ماجرا در دسترس است.

«مقصود اعلیحضرت این بود که کله کریم خان را که آغامحمدخان زیر پله راهرو تخت مرمر دفن کرده بود، از زیر خاک بیرون بیاورند. باید توضیح داده شود که در شرق تخت مرمر محلی بود که به خلوت کریم خان معروف شده بود. اینجا حوض‌خانه‌ای بود با دو حوض و آب قنات شاه از زیر دو حوض می‌جوشید و فوران داشت. در ضلع جنوبی این خلوت، راهرویی بود که به تخت مرمر متصل می‌شد. آنجا آغامحمدخان سرِ کریم خان را زیر پله‌های این راهرو دفن کرده بود تا هر وقت از آنجا عبور می‌کند سر کریم خان زیر پایش باشد... دستور داده شد کارگران پله را با ملایمت جمع کردند. مقداری استخوان پوسیده از زیر خاک بیرون آوردند و در بشقاب و سینی گذاشتند. مهندس شریف‌زاده سینی را و تیمورتاش هم شمشیر کریم خان را در دست نگه داشت. خادم عکاس که آماده بود عکسی از این منظره باحضور اعلیحضرت برداشت.»
ا

پهلوی چی

می پرسد : شما هم پهلوی چی هستی ؟
میگویم : نه ! پهلوی چی نیستم
میگوید : خیال میکردم پهلوی چی هستی !
میخندم و میگویم : نه بخدا ! من لاهیجانی هستم . مگر اسمم را نمی بینی ؟ از خاک پاک شیخانه برهستم . همانجا که آرامگاه شیخ زاهد گیلانی آنجاست . پس خیال کردی شیخانی یعنی چه ؟ شیخانی یعنی پهلوی چی ؟ اگر پهلوی چی بودم اسمم شیخانی بود ؟ ما از قوم و قبیله شیخان آدمخوار عصر صفوی هستیم !
نگاهی به ریخت و قیافه ام می اندازد و میگوید : راستی راستی منظورم را نفهمیدی یا خودت را زده ای به آن راه ؟
میگویم : کدام راه ؟ مگر شما منظور دیگری داشتی ؟
میگوید : این روز ها از نوشته هایت بوی پهلوی چی ها میآید . خیال کردم شما هم پهلوی چی شده ای !!

نسل چراغ موشی

رفتیم بیست دلار دادیم ماس ماسکی خریدیم تا تلفن دستی مان را روی داشبورد ماشین مان نگهدارد
. این روز ها این پلیس های پدر سوخته ینگه دنیایی وقتی از کشتن سیاهان فارغ می‌شوند بد جوری پیله می‌کنند به آدم هایی که توی ماشین شان با تلفن صحبت می‌کنند .
حالا که جعبه اش را بازکرده ایم می بینیم ای آقا ! آنقدر عکس و نقشه و دنگ و فنگ دارد که گیله مردی که از نسل چراغ موشی است اگر صد سال روی سر خودش بزند نمیتواند از این ماس ماسک سر در بیاورد . باید منتظر بمانیم جناب آقای دکتر شیخانی روزی روزگاری از راه برسد و این ماس ماسک مان را روی ماشین ما ن نصب کند و گرنه ما خودمان که الحمدالله اهل اینجور بی ناموسی ها نیستیم !
چند وقت پیش رفتیم صد و بیست دلار دادیم یک دو چرخه خریدیم . آمدیم خانه . جعبه را باز کردیم دیدیم هزار و یک قطعه است . بخودمان گفتیم : خب حالا اینها را چطوری بهم بچسبانیم ؟ هر چه از چپ به راست و از راست به چپ نگاه کردیم دیدیم از هیچ چیز سر در نمیآوریم . انگار یک معادله چهار مجهولی است .چه کنیم چه نکنیم ؟ جعبه را برداشتیم بردیم همان فروشگاهی که دو چرخه راخریده بودیمش . گفتیم : آقا جان ! شما خیال میکنی آقای انیشتین پسر خاله جان ماست ؟ ما اگر صد سال سیاه بنشینیم و یکی سر خودمان بزنیم و یکی هم سر این دوچرخه لاکردار ، باز هم نمیتوانیم قطعاتش را بهم
بچسبانیم !
آقای مربوطه نگاهی همچون نگاه عاقل اندر سفینه بما انداخت و فرمود : بی زحمت آن تابلوی کوچکی را که روی دیوار نصب شده است بخوانید
رفتیم تابلو را خواندیم . نوشته بود اگر میخواهید قطعات دوچرخه تان را بهم بچسبانیم باید صد دلار کارسازی بفرمایید
اول خواستیم بگوییم گور پدر تان و آن دوچرخه بی صاحب مانده تان ، اما هر چه فکر کردیم دیدیم بنفع ماست همان صد دلار را بسلفیم و خودمان را خلاص کنیم . و سلفیدیم .

یک اتفاق ساده

معده ات درد میگیرد.چند روزی درد را تحمل میکنی . سر انجام میروی دکتر . چند تا قرص میدهد و میگوید : این را صبح بخور .این را شب بخور قبل از خواب، این را با غذا بخور . این یکی را پیش از غذا.
قرص ها را میخوری. یکماه تمام ، محض احتیاط ترشی و شوری و از آن زهر ماری ها هم نمیخوری . دردت بیشتر میشود . گهگاه شب نیمه شب از درد بخود می پیچی . تلخ و شکننده و عصبی میشوی. هیچکس نمیداند چرا تلخ شده ای . دو باره میروی دکتر ، میگوید : باید بروی چی چی لوژی!
میروی چی چی لوژی . یکی دو روز بعددکتر تلفن میزند و میگوید : سرطان داری.
اگر مومن و اهل خداپرستی و اینحرفها باشی فورا دست به دامان باب الحوایج و ثامن الائمه و امام زین العابدین بیمار میشوی بلکه ترا از این مهلکه مهیب برهاند، اگر هم میانه خوشی با آقای باریتعالی و اذنابش نداشته باشی سری می جنبانی و به دکتر میگویی : خب ، حالا باید چه کنیم ؟
دکتر میگوید : حالا باید بروی شیمی درمانی.

غصه ات میشود . یادت میآید که موهای سرت خواهد ریخت . یکپارچه استخوان خواهی شد .آن موهای قشنگ براق خاکستری ات یکباره دود خواهد شد و به هوا خواهد رفت . تازه نمیدانی زنده خواهی ماند یا نه !
غصه ات میشود . دلت میگیرد . یعنی باید همه این زیبایی های زندگی را بگذاری و بروی ؟ کجا بروی؟ به نا کجا آباد ؟ به هیچ ؟ به خاک ؟
دوست میداری و دوست میداشتی زیبا بمیری . همانگونه که زیبا زندگی کرده بودی. دوست نداری ترحم کسی را بر انگیزی. دوست نداری تصویری که از تو در ذهن این و آن میگذاری تصویر مردی استخوانی و مفلوک باشد که موهایش ریخته است و باد او را خواهد برد .دوست داری زیبا بمیری ، همانگونه که زیبا زیسته بودی .
به دکتر میگویی : نه !شیمی درمانی نمیخواهم . چی چی لوژی هم نمیخواهم . میخواهم زیبا بمیرم همانگونه که زیبا زیسته بودم .
و ماهی بعد ، دفتر حیات ات بسته میشود . برای همیشه . برای ابد . به همین سادگی.
و زندگی همین است . یک اتفاق ساده

----
دوستان . نگران نباشید . میخواستم پوچی زندگی را به تصویر بکشم . این اتفاقی است که ممکن است برای هر کسی بیفتد .

سانتی یه گه

مدیر جامعه المرتضی طی نامه ای پیشنهاد کرده است شهر قم بصورت یک کشور مستقل در آید .
او از مجلس شورای اسلامی خواسته است چند واحد بزرگ اقتصادی مانند پالایشگاهها و صنایع پتروشیمی را در اختیار این کشور جدید بگذارند تا بخشی از نیازهای مالی اش تامین شود
لابد بخش دیگری از نیازهای این کشور نوبنیاد از طریق روضه خوانی و عواید متعه و صیغه و کفن دوزی و کفن دزدی و خدمات قبرستانی تامین خواهد شد 
نام هایی که برای این کشور جدید پیشنهاد شده است از اینقرار است :
جمکیران - ابلهستان- سانتی یه گه- قمبلستان -مدینةالجواسیس - مهد المجانین -مدینة المزخرفات - طویله المتقین - انگلستان(با فتحه الف و گ)...
برای پرچم این کشور جدید هم یک فقره عمامه پیشنهاد می‌شود

زمانه را چو نکو بنگری

زمانه پندی آزاد وار داد مرا
زمانه را چو نکو بنگری همه پند است
به روز نیک کسان گفت غم مخور، زنهار !
بسا کسا که به روز تو آرزومند است

شکوه و گلایه سر داده بود که : آخر این چه زندگی سگی است که من دارم ؟ آخر چرا هرگز یک قطره آب خوش از گلویم پایین نمیرود ؟ مگر چه گناهی کرده ام که یک ساعت خوش در زندگی ام ندیده ام ؟
همچنان میگفت و می نالید . انگار دیگران مدام بر بالشی از پر قو لمیده اند و زندگی شان هم همچون آب زلال جویباری جاری است .
در پاسخش گفتم :
یک تن آسوده در جهان دیدم
آنهم آسوده اش تخلص بود !

2Ahmad Saeid and Zohre Sami

LikeShow more reactions

Comment

Share

Comments

Write a comment...

یاران موافق همه از دست شدند
در پای اجل یکان یکان پست شدند
خوردیم ز یک شراب در مجلس عمر
دوری دو سه پیشتر زما مست شدند

خانم فروغ لباسچی همسر زنده یاد قاسم لباسچی عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران رخت از این جهان برکشید و از محفل یاران و عزیزان پر کشید
او همسر مردی بود که جان و جهان خویش به سودای آزادی ایران نهاد و سرانجام در آرزوی زیارت خاک ایران در غربتی غریب سر به خاک نیستی سود
خانم فروغ لباسچی در همه فراز و فرود های تلخ و شیرین زندگی و در همه لحظات توفانی و شر ر بار حیات همراه و همگام حاج قاسم لباسچی دلیرانه ایستاد و از هیچ کوشش و خود گذشتگی دریغ نکرد

سال‌هایی از زندگی من و همسرم آمیخته از یاد ها و خاطرات بسیار شیرینی است که در دوستی و رفاقت رفیقانه با خانواده لباسچی گذشت و لبخند مهربان و کلام مهر آمیز و لطف و مهربانی شان هرگز از خاطرمان زدوده نخواهد شد
یادشان گرامی و خاطرشان عزیز و جاوید

آقای آلزایمری

آقای آلزایمری

حریف مجلس ما خود همیشه دل می برد
علی الخصوص که پیرایه ای بر او بستند .

آقا ! آنطور که ما از آلزایمر میترسیم از مرگ نمی ترسیم . آدم یک شب میخوابد و صبحش دیگر بیدار نمیشود . خلاص . هم خودش خلاص میشود هم دور و بری هایش را به عذاب الیم گرفتار نمیکند . اما اگر زبانم لال رویم به دیوار آدمیزاد آخر عمری گرفتار آلزایمر بشود هم خودش باید تقاص پس بدهد هم دور و بری هایش . آنهم چه تقاصی .

ما که حالا اینجا نشسته ایم و داریم بلبل زبانی میفرماییم صبحها یکدانه قرص میخوریم تا کلسترول خون مان بالا نرود و ما را به مرگ مفاجات مبتلا نکند اما اگر بدانید برای خوردن همین قرص لاکردار چه مصیبت هایی میکشیم ؟
میآییم یک لیوان آب برمیداریم و یکدانه قرص هم از قوطی اش بیرون میکشیم و با سلام و صلوات می اندازیمش بالا ، اما هنوز قرص بلا وارث از حلقوم مان پایین نرفته یادمان میرود آیا قرص مان را خورده ایم یا نه ؟

ما یک رفیقی داشتیم که طفلکی قبل از آنکه شصت ساله بشود آلزایمری شده بود . اولها مثل خودمان خاطرات نزدیک از ذهنش پاک میشد . بعد ها اسم مان را نمی توانست بیاد بیاورد . بعد تر ها خود ما را هم نمی شناخت . پای صحبتش که می نشستیم می دیدیم خاطرات کودکی و نوجوانی اش را بیاد دارد اما ما را که صد سال با هم رفیق بوده ایم نمی شناسد . این رفیق خدا بیامرزمان تا بمیرد و خلاص بشود زندگانی دختر و پسر و همسرش را سیاه کرد . فی الواقع قبل از اینکه بمیرد آنها را کشت .

پارسال پیرار سال ما با رفیقمان قرار داشتیم در سانفرانسیسکو با هم ناهاری بخوریم . رفتیم خانه شان . گفتند باید برویم یک آقای دیگری را که وکیل دادگستری هست برداریم و برویم رستوران . رفتیم دم خانه شان . یک آقای بسیار شیک و تر تمیزی همراه با همسرشان آمدند و گود مورنینگی گفتند و سوار ماشین مان شدند . همسرشان این آقا را به دست ما سپردند و تنکیویی گفتند و رفتند . هنوز راه نیفتاده بودیم که گفتند : عجب هوای قشنگی است !
ما هم سری تکان دادیم و گفتیم : بله بله ! بسیار زیباست . دو باره در آمدند که : عجب هوای قشنگی است !
ما هم سری تکان دادیم و گفتیم : بله بله ! خیلی زیباست . دوباره گفتند که : عجب هوای قشنگی است
ما نگاه پرسشگرانه ای به رفیق مان انداختیم و خواستیم بگوییم این یارو میخواهد ما را دست بیندازد ؟
رفیق مان با سر و ابرو اشارتی کرد که چیزی نگو .

رفتیم رستوران . و این آقا که روزی روزگاری یکی از معتبر ترین و پر نفوذ ترین وکلای امریکا بود لحظه به لحظه رو به آسمان میکرد و میگفت : عجب هوای قشنگی است ! عجب هوای قشنگی است

حالا ما همه این داستانها را اینجا سرهم بندی کرده ایم تا یک اعترافی بکنیم .
آقا ! شما که غریبه نیستید . از شما چه پنهان ما هم اسم هیچکس یادمان نمیماند . قیافه و شکل و شمایل هیچ تنابنده ای را نمی توانیم بیش از یکی دو دقیقه در ذهن و ضمیرمان نگهداریم .
بنابراین اگر روزی روزگاری جایی ما را دیدید و خواستید سلام علیکی بفرمایید و ما هم شما را بجا نیاوردیم لطفا به حساب کبر و خود پسندی مان نگذارید . ما هرگز توی عمرمان از آن آدمهای بر ما مگوزید نبوده ایم . پیری آمده است و ما هم داریم میشویم آقای آلزایمری !

آرزوهای بزرگ

«....آرزو دارم بزرگ که شدم پول داشته باشم اول برای مادرم یک آبگرمکن بخرم تا دیگر برای بردن ما به حمام غصه نخورد ....»
این را یک کودک ایرانی روی کاغذ مارک دار بنیاد کودک نوشته است .
چه آرزوی بزرگی !!

این را هم بخوانید: از روی توییتر یک آقای ایرانی بر داشته ام

‏« داشتم توی ساندویچی غذا میخوردم . یه جوونی اومد تو ، گفت: کل مغازه ات را تمیز کنم بهم یه ساندویچ میدی؟... خواستم براش یه ساندویچ بگیرم که دیدم خود صاحب مغازه خیلی خوش برخورد بهش یه ساندویچ داد و گفت : فعلا بخور جون بگیری...
‏تروخدا توی این روزای سگی هوای همدیگه رو داشته باشید...مردم تنهان »

بابام آژانه

تو دوره آن خدابیامرز اعلیحضرت رحمتی ، دو تا دانش آموز کنار هم توی کلاس نشسته بودند
مملی برگشت به فریدون گفت : بابات چیکاره س ؟
فریدون بادی به غبغب انداخت و گفت : بابام سناتوره !
مملی گفت : یعنی چی سناتوره ؟ می پرسم چیکاره س ؟ یعنی چیکار میکنه ؟
فریدون گفت : ماهی بیست هزار تومن حقوق میگیره قانون وضع میکنه . خب ، بگو ببینم بابای خودت چیکاره س ؟
مملی گفت : بابام آژانه !
فریدون پرسید : آژان؟ خب ، چیکار میکنه ؟
مملی گفت : هیچی ! پنج تومن میگیره می شاشه تو همون قانون بابات !

من هر وقت ناله ها و ندبه های این اصلاح طلب های وطنی و نوچه های خارجوی آنها را در بی بی سی و جاهای دیگر می شنوم بیاد این جوک قدیمی می افتم . آخر یکی نیست به اینها بگوید ای پدر آمرزیده ها ! وقتی بر اساس قانون اساسی خودتان ، آن آقای بزرگ عمامه داران ، شاه و صدر اعظم و وزیر عدلیه و وزیر مالیه و مالک الرقاب جان و مال و هستی و دنیا و مافیها و آخرت و بهشت و رضوان و دوزخ و برزخ و جهنم تان است ، شما چه چیزی را میخواهید اصلاح بفرمایید ؟ چرا نمیروید کشک تان را بسابید ای بیکار الدوله های حاکم خندق ؟