در ستایش پیری

انگار همین دیروز بود . نوا جونی چهارسال پیش یک سکه یک سنتی به بابا بزرگ هدیه داده بود و گفته بود : بابا بزرگ تولدت موباراک !

این سکه را همان روز قاب گرفتم و توی کتابخانه ام گذاشتم . یکی از ارجمند ترین هدایایی است که در تمامی عمرم گرفته ام .

آن روز که سکه را بدستم داد گفت : گم نکنی ها !

رفیقم میگفت : پیری زیباست

گفتم : پیری کجایش زیباست؟

گفت : آنجا که نوه هایت از سر و کولت بالا میروند و میگویند : بابا بوزورگ! تاوالودت موباراک !

آزادگان تهیدست اند

پس از اینکه میرزا جهانگیر خان شیرازی مدیر روزنامه صور اسرافیل در دوره استبداد صغیر بدست دژخیمان محمد علیشاهی اعدام شد ؛ مرحوم علامه دهخدا نیز همچون بسیاری از مبارزان و خرد ورزان ایرانی به تبعید رفت .

او ابتدا به پاریس رفت و مدتی در آنجا ماندگار شد . این مدت از نظر تنگناهای مالی سخت ترین سال های زندگانی دهخدا بود .

دهخدا خاطره ای از این روز ها را برای مرحوم دکتر محمد معین نقل کرده است و چنین میگوید :

" در آن روزها هیچ پولی از ایران بمن نمیرسید . ناچار روزی با یک سوی فرانسوی - که معادل یکشاهی آن روز گار بود - زندگی میکردم .

با این یکشاهی شاه بلوط می خریدم و بجای شام و ناهار میخوردم . یک روز صبح از شدت گرسنگی و ضعف نتوانستم از تختخواب پایین بیایم . در این زمان نامه رسان پست آمد و یک بسته کتاب و یک نامه از ادوارد براون ( خاور شناس انگلیسی ) برای من آورد .

براون کتاب ها را بمناسبت عید نوروز بمن هدیه کرده بود . نامه براون را باز کردم . نوشته بود : من و شما هر دو در راه آزادی می جنگیم . اجازه بدهید مبلغ مختصری لیره برای شما بفرستم .

در جواب نامه براون نوشتم : شما از کجا فهمیدید که من چیزی ندارم ؟ الحمدالله زندگانی من کاملا روبراه است و به هیچوجه به مساعدت مالی احتیاج ندارم ...."

در باره گشاده دستی و نوع پرستی دهخدا باید بگویم که : حق تالیف لغتنامه را هرگز نگرفت و خانه ای را که داشت فروخت و بخشی از از بهای آنرا برای پرداخت دستمزد همکاران و تنظیم کنندگان لغتنامه اختصاص داد .

به سرو گفت چرا میوه ای نمی آری؟

جواب داد که : آزادگان تهیدست اند .

بکشید ما را

ابو مسلم خراسانی که خلافت امویان را بر انداخت و عباسیان را بجای شان نشاند در نوزده سالگی به فرمان ابراهیم امام زمام امور خراسان بزرگ را بدست گرفت . او هنگامیکه به دستور منصور دومین خلیفه عباسی بقتل رسید فقط 36 سال داشت . ابومسلم در هفده سالی که بر خر مراد سوار بود بین سیصد تا ششصد هزار نفر از ایرانیان مخالف خود را کشت .

می بینید ؟ می بینید مرداب های وطن مان چه قهرمانانی تولید میکند ؟

- لابد اگر عمری به درازای عمر امام خمینی -لعنت الله علیه - میداشت دستکم یکی دو میلیون نفر را به دیار نیستی میفرستاد ..!

فقیر ترین رییس جمهور جهان

در تاریخ حیات بشری بسیار بسیار کم اند آدم هایی که به قدرت رسیده باشند و در پناه همین قدرت دست به آدمکشی نزده باشند .

اگر از دو چهره نامدار جامعه بشری یعنی مهاتما گاندی و نلسون ماندلا بگذریم تنها چهره ماندگاری که در زمانه ما پس از کسب قدرت سیاسی و رسیدن به مقام ریاست جمهوری همچنان « انسان » ماند و انسانی زیست و به دیوی درنده خو و گرگی خونخوار بدل نشد مردی است بنام« حوزه موحیکا » رییس جمهور اوروگوئه که بسال 2009بر کرسی ریاست جمهوری آن کشور نشست

حوزه موحیکا در تمامی دوران ریاست جمهوری اش نود در صد حقوق ماهیانه اش را که معادل دوازده هزار دلار در ماه بود صرف امور خیریه و رسیدگی به بینوایان کرد و به همین سبب فقیر ترین رییس جمهور جهان نام گرفت.

او که در دوران حکومت کودتایی نظامیان به عضویت جنبش ملی آزادی اوروگوئه - یعنی جنبش مسلحانه توپاماروس- در آمده و دوازده سال از عمر خود را در سیاهچال های ترسناک نظامیان گذرانید و مورد شکنجه بسیار قرار گرفته بود وقتی به مقام ریاست جمهوری رسید همچنان در کنار بینوایان ماند ، از اتومبیل ها و تشریفات دولتی استفاده نکرد . در همان خانه روستایی اش زیست و همان اتومبیل فولکس واگن قراضه ای را سوار شد که پیش از رسیدن به چنین مقامی سوارش می‌شد .

حوزه موحیکا پس از پایان دوران ریاست جمهوری اش در یک مزرعه قدیمی متعلق به همسرش که کنار جاده خرابه ای بیرون از مونته ویدئو پایتخت آن کشور واقع شده است زیست و کل دارایی او هزار و هشتصد دلار بوده است .

یک فیلم مستند از زندگی حوزه مو حیکا ساخته شده که نشان میدهد او تمامی در آمدش را به دیگران می بخشد . لباس های شسته شده بیرون از خانه اش آویزان اند ، آب آشامیدنی اش از چاهی است که اطراف آنرا علف های هرز گرفته و سگی که همدم اوست .

صائب تبریزی شعری دارد که گویی تصویری از زندگانی این انسان فروتن است :

باده پر خوردن و هشیار نشستن سهل است

گر به دولت برسی مست نگردی مردی

بیخواب ابدی

(به یاد غلامحسین ساعدی که بیگاه رفت)

رفته بودم گورستان پرلاشز . رفته بودم ساعدی را ببینم . چشم که گرداندم دیدم صادق خان هم آنجاست . زیر یک تخته سنگ سیاه . تخته سنگ مرمر . اما سیاه .

همسایه شده بودند . همسایه شده بودند صادق خان و غلامحسین خان . این دو بیخواب ابدی .

شعر شاملو را زمزمه میکردم :

«به نو کردن ماه

بر بام شدم

با عقیق و سبزه و آیینه....

داسی سرد بر آسمان گذشت

که پرواز کبوتر ممنوع است ....

صنوبر ها به نجوا چیزی گفتند

وگزمگان به هیاهو

شمشیر در پرندگان نهادند...

ماه

بر نیامد»

چه سرمایی بود . چه سرمایی. میلرزیدم . از درون و بیرون .اشکی هم بر چهره ام نشست . میلرزیدم . همچون بیدی در باد .

به میخانه ای پناه بردم . سرمای درون فرو نشاندنی نبود . سرمای بیرون را با جامی فرو نشاندم .

بابا از دخترش میگوید

امروز سالروز تولد آلما ست . دخترم آلما . یکساله بود که در آن گریز ناگزیر از ایران گریختیم . راه رفتن و حرف زدن را در بوینوس آیرس آموخت . پنجسالی آنجا بودیم . بوینوس آیرس . شهر شراب و ماته و تانگو و خوشباشی و - البته فقری پنهان -

آنجا به کودکستان رفت . زبان اسپانیولی آموخت . چند ترانه یاد گرفت . به تلویزیون رفت و برای کودکان برنامه اجرا کرد. خوش سر و زبان بود . در دل همگان جا میگرفت .

در پنجسالگی اش به امریکا آمدیم . به مدرسه رفت . زبان انگلیسی آموخت و زبان اسپانیولی از یاد برد . عاشق شد . دل بست . دل برید .به دانشگاه رفت . لیسانس گرفت . فوق لیسانس گرفت . دل داد و دل برید و راه به دوره دکترای دانشگاه ارواین گشود . یکسالی خواند . دوباره در چنبر عشق و عاشقی گرفتار آمد . دانشگاه را رها کرد . معلم شد . ازدواج کرد . با مردی که دوستش میداشت . مردی موسیقیدان .

روزگار میگذرد . شب ها و روزها بهم پیوند میخورند . بچه دار میشود . دختری بنام نوا . زیبا و شیرین . دوسه سالی بعد دومین فرزندش از راه میرسد . آرشان . که ما آرشی صدایش میکنیم .

تولدت مبارک دخترم . اگرچه مادر شده ای اما همچنان کودک بمان . پاک و زلال مثل همیشه . مثل دیروز . مثل اکنون . مثل فردا

فاجعه ای در راه است

فاجعه ای در راه است

در گفتگو با شبکه جهانی تلویزیون پارس

وفات فرمودیم.

یک بنده خدایی آمده است در آن نیرنگستان آریایی اسلامی گواهی مرگ ما را از اداره جلیله ثبت احوال گرفته و همه جا جار میزند که آقای گیله مرد به رحمت خدا رفته و در آن دنیا با اولیا و انبیا محشور شده است .

هر چه هم فریاد میزنیم که :آی…. جناب آقای «الاقارب والعقارب ! » ما زنده ایم و به کوری چشم دشمنان اسلام روزانه چهار من از آن ساندویچ های فرد اعلای «آدم خفه کن » می لمبانیم گوشش به ناله ها و ندبه های ما بدهکار نیست و با قرشمالی گواهی رسمی مرگ ما را برای ما میفرستد و میگوید : بیلاخ !شما مرده ای و هیچ زنده و مرده ای هم حق اعتراض ندارد.

گر تضرع کنی و گر فریاد

جوجه را گربه پس نخواهد داد

دیروز در سانفرانسیسکو رفته بودیم اداره عدلیه . فی الواقع سر نشکسته را پیش قاضی برده بودیم .

پرسیدند : فرمایشی داشتید ؟

گفتیم : عالیجناب ! آمده ایم اینجا از شما یک گواهی بگیریم که ما زنده ایم !

نگاهی همچون نگاه عاقل اندر سفیه بما انداختند و گفتند : شما حال تان خوب است آقای گیله مرد ؟ هوش و حواس تان سر جای شان هست ؟ داروی روانگردانی چیزی مصرف نکرده اید ؟ مگر آدم زنده هم گواهی زنده بودن میخواهد؟

گفتیم : عالیجناب! این را چرا از ما می پرسید ؟ بروید از جناب آقای جمهوری اسلامی بپرسیدکه برای آدم های زنده گواهی فوت صادر میکند !

طفلکی ها مانده بودند که خدایا چه بنویسند !

حالا ما مانده ایم که زنده ایم یا مرده ؟اگر مرده ایم چطور است به قوم و خویش ها بگوییم حالا که میخواهید ارث و میراث و ماترک مان را بالا بکشید بروید آنجا کنار آرامگاه شیخ زاهد گیلانی یک بقعه بارگاهی هم برای ما بسازید بلکه آب باریکه ای برای هفت پشت تان فراهم بشود و اشقیا هم بروند آنجا تف و لعنت مان بکنند !

غرض اینکه حالا که ما به رحمت خدا رفته ایم هر خوبی و بدی که از ما دیده اید با بزرگواری خودتان ببخشید و ما را ببخشایید و بیامرزید .!

اگر هم زحمتی نیست لطفااز ما به مهربانی یاد آرید !

یاد یک داستانی افتادم:

«مسافری در شهر بلخ جماعتی را دید که مردی زنده را در تابوت انداخته بسوی گورستان می برند و آن بیچاره فریاد میزندو ‌خدا و رسول را شفیع میآورد که ای خلایق! من زنده و سالمم ، چگونه میخواهید زنده ای را به خاک بسپارید ؟

اما ملایی چند از پی تابوت کشان میرفتند بی توجه به او رو به مردم میگفتند : دروغ میگوید ! مرده است !

مسافر حیرت زده حال و حکایت را پرسید .

گفتند : این مرد فاسق و فاجری است سخت ثروتمند و بدون وارث .چندی پیش که به سفر رفته بود چهار شاهد عادل خدا شناس شهادت داده اند که مرده است و قاضی به مرگ او حکم کرد ویکی از مقدسان شهر نیز اموال او را تصاحب کرد .اکنون ملعون باز گشته ادعای حیات میکند حال آنکه ادعای مردی فاسق در برابر شهادت چهار عادل خدا شناس مسموع و مقبول نیست. این است که به حکم قاضی به گورستانش میبرند چرا که دفن میت واجب است و معطل نهادن جنازه شرعا جایز نیست !

حالا حکایت ماست

زندگی

با شادی کودکانه ای می‌گوید : هفتاد و پنج ساله شده ام

میگویم : به به ! تبریک میگویم .

Congratulations

دامن آبی گلدارش را دور پاهایش می پیچد و چند باری رقص کنان دور خودش می چرخد و می‌گوید : اصلا بمن میآید هفتاد و پنج ساله شده باشم ؟

میگویم : ابدا ، ابدا ! هفتاد و پنج ساله ؟ حتی شصت ساله هم بنظر نمیآیی !.

به یاد گفته های هنری میلر می افتم . آنجا که می‌گوید : در هشتاد سالگی اگر هنوز میتوانی براحتی قدمی بزنی . اگر شب ها بدون خوردن قرص هایت خوابت میبرد . اگر هنوز پرنده ها و گل ها و کوهها برایت جذابیت دارند تو یکی از خوشبخت ترین انسان های روی زمین هستی

ملیجک

ملیجک به ناصر الدین شاه گفت : همه به پسر های کثافت تو احترام میگذارند اما بمن احترام نمیگذارند .

شاه گفت : عزیزم ؛ هر کس به تو احترام نگذاشت شمشیرت را بکن توی شکمش !