بابا بزرگ و آرشی جونی

رفتیم دیدن نوه ها . تا برسیم خانه شان یک ساعت و نیم در ترافیک گیر افتادیم . ما که ساکن شهرهای کوچک جنگلی و خلوت و کوهستانی هستیم وقتی به شهر های بزرگ میآییم دست و پای مان را گم می کنیم. جرات رانندگی در شهرهایی چون لس آنجلس و سانفرانسیسکو را نداریم . در اینگونه شهر ها انگاری همه شان شاش شان گرفته است . همگی عجله دارند . همگی عجله دارند زود به مقصد برسند . حالا مقصدشان کجاست خدا میداند .

رفتیم دیدن نوه ها . دیدیم نوا جونی کفش و کلاه کرده است میخواهد برود مهمانی . آرشی جونی هم با آیفونش سرگرم است .

گفتیم : آرشی جونی بیا با بابا بزرگی برویم رستوران ناهار بخوریم بعدش هم برویم پارک بازی کنیم . دوید و رفت کفش و کلاهش را آورد و گفت :

Let’s go Grandpa!

خواستیم راه بیفتیم دیدیم نوا جونی هم دوست دارد همراه ما بیاید اما مادرش اجازه اش نمیدهد . طفلکی را به مهمانی زورکی بردند .

با آرشی جونی رفتیم ناهار خوردیم و آمدیم پارک. حالا اینجا توی پارک چند تا رفیق پیدا کرده و اینسو و آنسو میدود و ما هم نشسته ایم آفتاب میگیریم .

شب که بشود لابد نوا جونی ملامت مان خواهد کرد که : بابا بزرگ چرا بدون من رفتی رستوران ؟

نمیدانیم جوابش را چه بدهیم ؟

+3

کلوچه در آسمان

(بمناسبت روز جهانی کارگر)

میخواهند بتو بگویند

چه چیزی غلط است و چه چیزی درست.

اما تا می پرسی پس خورد و خوراکم چه میشود ؟

با صدایی نرم و نازک میگویند :

در آن سر زمین با شکوه ! - در آسمان -

آن بالا بالاها

انشاالله به نان و‌نوایی میرسی !

کار کن و دعا بخوان !

زندگی کن روی یونجه ها

وقتیکه مردی

در آسمان کلوچه می‌دهند به تو !

از : جو هیل - شاعر و ترانه سرای جنبش کارگری امریکا که صد و چند سال پیش محاکمه و تیر باران شد .

Pie in the sky

You will eat, by and by

In the glorious land

Above the sky

Work and pray

Live on hay

You will get pie

In the sky

When you die

Joe Hill

Executed 1915

سلام چطوری عزیزم ؟

یک آقای محترمی از ما تقاضای دوستی فیس بوقی کرده بود . ما هم جوابش دادیم که : کرم نما و فرود آ که خانه خانه توست! آقا ! چشم تان روز بد نبیند ، نیم ساعت نگذشته بود که سیل پیام های صوتی و تصویری و نوشتاری بسوی مان سرازیر شد .بخودمان گفتیم عجب غلطی کرده ایم ها ! شب شد دیدیم زنگ میزند . بروی خودمان نیاوردیم. نصفه شب شد دیدیم تلفن مان دنگ دنگ میکند ، از خواب پریدیم ترسان و لرزان تلفن را برداشتیم دیدیم همین آقای فلانی است، باز بروی خودمان نیاوردیم. صبح شد دیدیم دوباره پیام فرستاده است و ول کن مان نیست.گفتیم خدایا خداوندا عجب گیری افتاده ایم ها ! دل مان هم نمیآمد بلاک شان کنیم و شرشان را از سرمان کم کنیم.گفتیم لابد خودشان متوجه شده اند که ما اینجا در ینگه دنیا نه بنگاه معاملات ملکی داریم ، نه بابای خدابیامرزمان سهامدار منهتن بانک بوده اند . نه از نوادگان اتول خان رشتی هستیم، نه اینکه حال و حوصله چک و چانه زدن با آدم‌های ناشناس را داریم . اما باز دیدیم رهای مان نمیکند لاجرم مجبور شدیم بلاک شان کنیم و خلاص. از سوی دیگر برخی از پرستوهای وطنی با اسم های عجق وجق و عکس های عجق وجق تر تقاضای دوستی می‌دهند اما همینکه به تقاضای شان پاسخ مثبت میدهیم پیام های « سلام عزیزم چطوری » سرازیر میشود و ما نمیدانیم از کی « سلام عزیزم چطوری » شده ایم. زن بیچاره مان هم همین گرفتاری ها را دارد . یک خانمی از افغانستان روزی سیصد بار زنگ میزند و میخواهد برایش پول بفرستیم . آن یکی از ترکیه زنگ میزند و پول میخواهد . خلاصه اینکه دو تایی مان توی بد انشر و منشری گیر کرده ایم . غرض اینکه ما اینجا نیامده ایم مشاور حقوقی این و آن باشیم . بنگاه کاریابی و شوهر یابی و امور مهاجرتی و صندوق قرض الحسنه هم نداریم . اهل پرستو بازی هم نیستیم . آرد مان را بیخته و الک مان را آویخته ایم . لطفا مزاحم مان نشوید . بروید کنار باد بیاید . عزت تان زیاد .

چه خبر است

آمده ام اینجا . محله ای در ساکرامنتو . میروم فروشگاه وینکو. نیمی از مشتریانش روسری بسرند. دور و برم را نگاه میکنم و میگویم: نکند وارد افغانستان شده ام؟ هر جا که چشم می اندازم مردانی ریش دار و زنانی روسری بسر در چشم اندازم هستند . با همان لباده ها و جلیقه ها. روبروی فروشگاه وینکو ، شاپینگ سنتر بزرگ و زیبایی است . میروم آنجا . همه فروشگاهها بسته اند . خالی شده اند . فقط یک سینما و یک سلمانی و یک گالری نقاشی بازند اما هیچ مشتری ندارند. کمی بالا و پایین میروم . قدم به قدم تابلوهای “ For Lease “ نصب کرده اند . نه یکی نه دو تا . صدتا .به خودم میگویم چه خبر شده است؟ ما که همین امروز سی و سه میلیارد دلار به اوکراین داده ایم تا برود با روس و ‌پروس بجنگد آیا هیچ میدانیم اینجا بر سر مردمان مان چه میآید؟ آیا هیچ میدانیم چه چیزی در انتظار فرزندان ماست؟ این فروشگاههایی که یکی پس از دیگری تعطیل شده اند روزی و روزگاری « نان دانی» مردان و زنان و خانواده هایی بوده اندکه با هزار آرزو و امید برای خود کسب و کاری راه انداخته بودند . . هیچ میدانیم بر سرشان چه آمده است ؟ به کجا میرویم ؟ سیاستمداران ما مملکت ما را به کجا میکشانند؟ من تقریبا چهل سال است در امریکا هستم . در این چهل سال هرگز با چنین تورمی روبرو نبوده ام . من بیش از سی سال در این مملکت کسب و کار داشته ام . هیچ یادم نمیآید که سال بسال یک سنت به قیمت اجناسم افزوده باشم . هیچ یادم نمیآید که قیمت بنزین از دو دلار و سه دلار بالاتر رفته باشد . چه بر سرمان آورده اند که بنزین گالنی هفت دلار است و اجاره یک آپارتمان یک اتاقه بیش از دو هزار دلار !؟ برای چه باید برویم در عراق و افغانستان و یمن و اوکراین بجنگیم در حالیکه میدان جنگ اصلی مان همین جاست ؟ جنگ با فقر . جنگ با نژاد پرستی . جنگ با بی عدالتی . جنگ با بی خانمانی. اینجا وطن دوم من است . من شهروند این سرزمینم . دلم بدرد میآید وقتی می بینم سرزمینم رو به تباهی می‌رود . این مردان و زنانی که اینجا با لباده و روسری و حجاب اینسو و آنسو میروند قربانیان همان جنگ هایی هستند که ما برای آنها رقم زده ایم . دیگر وقت آنست که شرمسار شویم . شرمسار خویش و شرمسار میلیونها مردمی که راه بجایی ندارند .

جانوری بنام آیت الله جنتی

سال 1357 بود.هنوز چند ماه به انقلاب 22 بهمن مانده بود و ما در زندان قصر بودیم.حسین جنتی پسر جنتی هم با ما بود.او پسری مودب، با هوش و مهربان بود. هنوز چشمان معصوم و لبخند همیشگی اش را به یاد دارم. معمولا عصرها از ساعت 4 تا 5 در حیاط کوچک زندان بند (7و8)با هم قدم می زدیم و برای آینده ایران رویا می بافتیم. یک روز که با حسین جنتی در حال قدم زدن بودم، بلندگوی زندان نام مرا خواند و دوباره به کمیته مشترک که محل شکنجه و بازجویی ها بود بازگردانده شدم. مرا به اتاق بازجویی بردند. وارد اتاق که شدم، نگهبان چشم بند را از چشمم برداشت و روی صندلی نشستم.بازجویم عوض شده بود و این بار رسولی - بازجویی که قد کوتاهی داشت واز خشونت او در بازجویی ها بسیار بد می گفتند - روبرویم بود.سمت راست من، درست روبروی میز بازجو، مردی نحیف الجثه و با ریش بلند نشسته بود که دستهایش لرزه گرفته بود و نمی توانست خودکار را در دست بگیرد. رسولی نگاهی به من انداخت و بعد از چند ناسزا و تهدید، برگه های بازجویی را جلوی من گذاشت. سوالات روی برگه مربوط بود به فعالیت های سیاسی من در زندان سیاسی و گزارش هایی که از فعالیت های من توسط ماموران مخفی در زندان رسیده بود. بعد از چند لحظه رسولی با اشاره به مرد نحیف و لرزانی که در حال لرزیدن بی وقفه بود، پرسید:اینو می شناسی؟ به مرد لرزان بهتر نگاه کردم. او را نمی شناختم. گفتم:نمی شناسم. رسولی گفت:این بابای حسین جنتی است که عصرها باهاش توی حیاط زندان قدم می زنین. این اولین بار بود که من آقای جنتی را می دیدم. ایشان هنوز آیت اله نبود و اسم و رسمی نداشت. رسولی به او رکیک ترین فحش ها را داد و گفت:تو که کتک نخورده لرزه گرفتی برای چی روی منبر علیه شاه حرف زدی؟! و آقای جنتی قسم خورد که علیه شاه اصلا حرف نزده و فقط روضه اباعبدالله خوانده. رسولی با فحش به او گفت: ما نوارتو رو ضبط کردیم.این دفعه ولت می کنم بری، ولی اگه دفعه دیگه از این گه ها بخوری از ریش آویزونت می کنم. و آقای جنتی می لرزید و قسم و آیه می خورد که غیر از روضه ابا عبدالله بالای منبر حرفی نزده و نخواهد زد. مدتی بعد که بازجویی های جدیدم تمام شد، به قصر برگشتم و ماجرا را برای حسین جنتی گفتم و اشک او از کنار لبخند همیشگی اش سرازیر شدوگفت: پدرم را که دیدی، جثه بسیار ضعیفی دارد و طاقت شکنجه ندارد. سال ها بعد من در حوزه هنری قصه نویس بودم. حوزه هنری که ابتدا توسط هنرمندان جوان به طور مستقل شکل گرفته بود، طبق فرمان خمینی موظف شد زیر مجموعه سازمان تبلیغات باشد. و از آن پس آیت اله جنتی که رئیس سازمان تبلیغات بود، سه شنبه ها برای سرکشی به حوزه هنری می آمد. دریکی از آن روزها به هنگام ناهاربود که آیت اله جنتی آمد.در حالی که دست پسر بچه کوچکی را گرفته بود .در آن ایام معمولا ناهار هنرمندان حوزه هنری نان و هندوانه بود.او سر سفره نشست، اما لب به غذا نزد و در حالی که ما ناهار می خوردیم ایشان در باب حرام بودن موسیقی مشغول صحبت شد.من از مدیر وقت حوزه هنری پرسیدم:چونکه نان و هندوانه ناهار ماست، آیت اله جنتی غذا میل نمی کنند؟ و مدیر حوزه هنری گفت: ایشان روزه هستند. گفتم: نه ماه رمضان است که روزه واجب باشد و نه دوشنبه و پنج شنبه که روزه مستحبی بگیرند، امروز سه شنبه است و من تا به حال درباره روزه سه شنبه نشنیده ام. مدیر حوزه گفت:آقای جنتی نذر کرده بوده که اگر پسرش حسین جنتی که فراری است و روند انقلاب را قبول ندارد دستگیر یا اعدام شود،ایشان 40 روز روزه شکر بگیرند.دیروز پسرآیت اله ،حسین جنتی در اصفهان کشته شد و این روزه آیت اله جنتی برای شکرگزاری اوست. و این پسر کوچک هم نوه اوست. یعنی پسر حسین جنتی. چشم های پسر حسین شبیه چشم های حسین معصوم بود و درگوشه لبش همان لبخند همیشگی حسین پیدا بود.مدیر حوزه گفت نوه آیت اله هنوز از کشته شدن پدرش خبردارنشده.و قرار نیست به این زودی ها به او بگویند. جنتی در زندان ساواک کتک نخورده و شکنجه نشده لرزه گرفته بود، اما وقتی نوبت به قدرت رسید، دیگر لرزه و لقوه نگرفت. ( از نامه محسن مخملباف به مصطفی تاج زاده )

مذاکرات صلح

در گرماگرم جنگ اوکراین و روس ، نوا جونی و آرشی جونی پس از یک راه پیمایی یکساعته با بابا بزرگ ، از فرصت کوتاهی که برای یک استراحت ده دقیقه ای فراهم شده بود استفاده کرده و در باره مناسبات بین الملل و آینده صلح در جهان به گفتگو‌پرداختند از جزییات این گفتگوها هنوز اطلاع چندانی در دست نیست زیرا صلاحیت بابا بزرگ در باب شرکت در این گفتگوها مورد تایید قرار نگرفته بود گفته میشود نوا جونی و آرشی جونی طرحی را به سازمان ملل متحد ارائه خواهند داد تا هرچه زودتر به جنگ بین روس و پروس و اوکراین و امریکا و ناتو و سایر دول معظمه و غیر معظمه پایان داده شود این گفتگوها از چنان اهمیت و اولویتی بر خوردار بود که طرفین مذاکره روی شن و خاک نشستند و به مذاکرات خود ادامه دادند

يک اتفاق ساده

دیشب خواب رفیقم را دیدم . خواب مسعود را . در خواب گریه میکردم . همسرم بیدارم کرد . نگران شده بود . میگوید : چرا گریه میکنی؟ با بغضی در گلو میگویم :خواب مسعود سپند را دیده بودم . آنوقت دو تایی با هم گریه می کنیم . —————————————————— معده ات درد میگیرد.چند روزی درد را تحمل میکنی . سر انجام میروی دکتر . چند تا قرص میدهد و میگوید : این را صبح بخور .این را شب بخور قبل از خواب، این را با غذا بخور . این یکی را پیش از غذا. قرص ها را میخوری. یکماه تمام ، محض احتیاط ترشی و شوری و از آن زهر ماری ها هم نمیخوری . دردت بیشتر میشود . گهگاه شب نیمه شب از درد بخود می پیچی . تلخ و شکننده و عصبی میشوی. هیچکس نمیداند چرا تلخ شده ای . دو باره میروی دکتر ، میگوید : باید بروی چی چی لوژی! میروی چی چی لوژی . یکی دو روز بعددکتر تلفن میزند و میگوید : سرطان داری. اگر مومن و اهل خداپرستی و اینحرفها باشی فورا دست به دامان باب الحوایج و ثامن الائمه و امام زین العابدین بیمار میشوی بلکه ترا از این مهلکه مهیب برهاند، اگر هم میانه خوشی با آقای باریتعالی و اذنابش نداشته باشی سری می جنبانی و به دکتر میگویی : خب ، حالا باید چه کنیم ؟ دکتر میگوید : حالا باید بروی شیمی درمانی. غصه ات میشود . یادت میآید که موهای سرت خواهد ریخت . یکپارچه استخوان خواهی شد .آن موهای قشنگ براق خاکستری ات یکباره دود خواهد شد و به هوا خواهد رفت . تازه نمیدانی زنده خواهی ماند یا نه ! غصه ات میشود . دلت میگیرد . یعنی باید همه این زیبایی های زندگی را بگذاری و بروی ؟ کجا بروی؟ به نا کجا آباد ؟ به هیچ ؟ به خاک ؟ دوست میداری و دوست میداشتی زیبا بمیری . همانگونه که زیبا زندگی کرده بودی. دوست نداری ترحم کسی را بر انگیزی. دوست نداری تصویری که از تو در ذهن این و آن میگذاری تصویر مردی استخوانی و مفلوک باشد که موهایش ریخته است و باد او را خواهد برد .دوست داری زیبا بمیری ، همانگونه که زیبا زیسته بودی . به دکتر میگویی : نه !شیمی درمانی نمیخواهم . چی چی لوژی هم نمیخواهم . میخواهم زیبا بمیرم همانگونه که زیبا زیسته بودم . و ماهی بعد ، دفتر زندگی ات بسته میشود . برای همیشه . برای ابد . به همین سادگی. و زندگی همین است . یک اتفاق ساده. و مرگ نیز .

دعوای شاعرانه

ابوالعلا گنجه ای شاعر قرن ششم ، استاد و پدر زن خاقانی شروانی بود و با کمک او بود که خاقانی به دربار شروانشاه راه یافت و لقب ملک الشعرایی گرفت . خاقانی دختر ابوالعلا را به زنی گرفته بود اما میان او و استادش کدورتی پیش آمد وخاقانی استاد خود را هجو کرد . اما پاسخی که ابوالعلا به خاقانی داد چنین است : خاقانیا! اگر چه سخن نیک دانیا یک نکته گویمت بشنو رایگانیا هجو کسی مکن که ترا مه بود به سن شاید تو را پدر بود و تو ندانیا !

شهر وند جهان بودیم ، گدایان نان شدیم

در بودجه سال جاری چهار هزار میلیارد تومان بعنوان یارانه « نان» اختصاص یافته است . با توجه به جمعیت هشتادو پنج میلیونی ایران و دلار سی هزار تومانی، یک حساب سر انگشتی نشان میدهد که برای هر ایرانی چهل و هفت هزار تومان در ماه در نظر گرفته اند که به هر ایرانی ماهانه یک نان سنگک و پنج نان لواش می‌رسد ! اما در بودجه امسال دو هزار و هشتصد میلیارد تومان برای « خدمات رفاهی حوزه های علمیه » در نظر گرفته اند که چهار برابر بودجه اورژانس کشور است که در حال حاضر با کمبود ده هزار امدادگر و صدها آمبولانس روبروست. در این بودجه میلیارد ها تومان هم برای روزنامه های حکومتی از قبیل کیهان شریعتمداری و رسالت و روزنامه جوان اختصاص داده اند تا مهملات ملایان و حوزه های جهلیه را منتشر کنند . یکی از دستاوردهای گرانقدر این انقلاب کوفتی این است که :ما شهروند جهان بودیم ، گدایان نان شدیم .

اندر مصائب سر به هوایی

رفته بودیم فروشگاه کاسکو . آمدیم بیرون دیدیم یکی مالیده به ماشین ما ن. یک عالمه هم خسارت زده و در رفته . دل مان هری ریخت پایین ! گفتیم : بی جهت نیست که میگویند : محنت زده را ز هر طرف سنگ آید . تلفن کردیم پلیس . تا پلیس بیاید یک آقایی آمد در ماشین را بازکرد و سوار شد و رفت . خواستیم یقه اش را بگیریم که : آقا ! چرا ماشین ما را سوار شده ای ؟ چشم مان افتاد به ماشین خودمان که چهار قدم آنطرفتر پارک شده بود . عینهو شاخ شمشاد ! این هم اندر مصائب سر به هوایی و البته پیری. بقول بیژن خان ما : ببخشید زحمت دادیم