رفیق دیگری رفت

این رفیق روزنامه نگار و موسیقی شناس مان ابوالحسن مختاباد که چند سالی بود در سانفرانسیسکو میزیست در سن پنجاه و سه سالگی در گذشت .

هر روز از این دیار غم آباد میروند

جمعی که هفته ای دگر از یاد می روند

مختاباد زیر و بم های موسیقی را می شناخت و گهگاه که فرصتی فراهم میآمد گپ و‌گفتی چه در باب موسیقی و چه در باب روزگار دوزخی اکنونی اهل هنر میداشتیم و من این شعر مسعود سعد سلمان را برایش خوانده بودم که :

نصیحتی پدرانه کنون ز من بشنو

مگرد گرد هنر هیچ ، کافتی است هنر

آخرین پست فیس بوکی مختاباد آه و افسوسی است در باب مرگ ابوالفضل خطیبی شاهنامه شناس ایرانی و هیچ نمیدانست که خود نیز چند روزی دیگر در چنین سن و سالی به هشت هزار سالگان خواهد پیوست .

شعری را که ابوالحسن مختاباد از فردوسی بزرگوار نقل کرده و میگوید بر سنگ مزار پدرش حک شده است اکنون اینجا برای خود او میگذارم ؛

جهان را چنین است ساز و نهاد

برآرد ز خاک و دهدشان به باد

تو گر دادگر باشی و پاک‌ رای

به آیین بیایی به دیگر سرای

All reactions:

182182

همین را میخواستی ؟

رفته بودیم کاخ سعد آباد . من و همسرم . رفته بودیم کاخ شاه شاهانی را ببینیم که حالا آواره کشور ها و قاره ها بود . خیال میکردیم کاخ شاه از آن کاخ هایی است که در افسانه ها خوانده بودیم . خیال میکردیم در و دیوارش را از طلا ساخته اند .

رفتیم به صف ایستادیم . صد ها نفر دیگر هم آمده بودند . آمده بودند تا کاخ افسانه ای شاه شاهان را ببینند . آقای اکبری هم آمده بود . آنجا سه چهار قدم جلوتر از ما توی صف ایستاده بود .

آقای اکبری مهندس کشاورزی بود. همشهری ما هم بود . پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه به سربازی رفته و‌بعد از آن از ساواک شاهنشاهی سر در آورده بود . آمده بود تبریز شده بود باز جوی ساواک.

یکی دو باری که گیر ساواک افتاده بودم آقای اکبری باز جویم بود . یکبار چنان سیلی جانانه ای بگوشم نواخت که صدایش تا آسمان هفتم پیچید . من آقای اکبری را نمی شناختم و نمیدانستم همشهری من است.

یکبار که مرا بازجویی می‌کرد رو بمن کرد و بزبان گیلکی گفت تو مگر پسر حاجی فلانی نیستی؟

گفتم : چرا هستم ؟ شما از کجا پدرم را می شناسید ؟

گفت : من پسر فلانی هستم . همشهری هستیم .

پدرش را می شناختم . میدانستم با پدرم سلام علیکی دارد اما نمیدانستم پسری دارد که حالا ساواکی شده است.

رفته بودیم کاخ سعد آباد را ببینیم . آقای اکبری هم آمده بود . حالا آنجا سه چهار قدمی ما توی صف ایستاده بود .

تا چشمش بمن افتاد از صف بیرون آمد و خودش‌ را به من رساند.

به همسرم گفتم : ایشان آقای اکبری هستند . همشهری ما هستند. اما نگفتم ساواکی بوده اند.

آقای اکبری حال و احوالی کرد و پرسید : چه میکنی؟

گفتم : والله از چنگ رمال در آمده گرفتار جن گیر شده ایم !

پرسید : هنوز در رادیو هستی ؟

گفتم : نه جانم ! اخراج شده ایم . آنجا جای از ما بهتران است، جای ما نیست.

پرسیدم : تو چه میکنی؟

گفت : بعد از انقلاب دستگیرم کردند و به زندانم انداختند اما چون شاکی خصوصی نداشتم پس از شش هفت ماه رهایم کردند

گفتم : حالا چه میکنی؟ لابد از همکاران اداره جلیله ساواما هستی؟

خنده ای کرد و گفت : آمدند سراغم که بیا با ما همکاری کن اما من عطای شان را به لقای شان بخشیدم. حالا در خیابان اکباتان یک سوپر مارکت دارم . اگر فرصت کردی بیا سری بما بزن!

رفتیم کاخ شاه را دیدیم . این کاخ آن کاخی نبود که در ذهن و ضمیر خودمان ساخته بودیم . هیچ شباهتی به کاخ نداشت . بیشتر یک خانه درندشت معمولی بود تا کاخ .

آمدیم توی خیابان . آقای اکبری هم همراه مان بود . از در و دیوار تهران بوی مرگ و وحشت میآمد . ابلیس جمارانی سور عزای یک ملت را به سفره نشسته بود . روزنامه ها از عکس اعدامی ها پر بود . بوی مرگ همه جا پیچیده بود .

آقای اکبری وقتی میخواست خدا حافظی کند اشاره ای به روزنامه ها کرد و با لحن ملامت باری گفت : همین بود انقلاب شما ؟ همین را میخواستی ؟

و در ازدحام خیابان گم شد .

عشق آموخت مرا نوع دگر خندیدن

آقا ! سی چهل سال پیش که برخی از احزاب کمونیست طراز نوین! زیر عبای آقای خمینی و شرکا به مبارزه باصطلاح ضد امپریالیستی مشغول بودندما به شوخی می‌گفتیم : کارگران جهان مسلمان شوید!

بعد تر ها گفتیم : البته بهتر است شیعه اثنی عشری بشویدو محض احتیاط هم شده باشد ختنه کنید !

حالا می بینیم آن شوخی ما ن جامه عمل پوشیده و در عراق جناح اسلامی حزب کمونیست کارگری آن کشور ( جناح الاسلامی للحزب الشیوعی)از همه کارگران جهان خواسته است بر پیامبر اسلام صلوات بفرستند.

ما که سرد و گرم روزگار را چشیده ایم پیشنهاد میکنیم این رفقا ! توضیح المسائل امام خمینی را نیز بعنوان مانیفست حزب کمونیست شان انتخاب کنند تا خدای ناکرده فردا پس فردا کارگران انقلابی جهان بابت بول و غایط و سایر امور شرعیه یکوقتی دچار اشکالات شرعی نشوند

بگمانم در کتاب گرانقدر بحار الانوار بود که خوانده بودیم خداوند عالمیان وقتی سیصد و سیزده نفر مومن مقدس شیعه اثنی عشری در دنیا داشت آنوقت حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه ظهور خواهد کرد . الیوم الحمدالله آن سیصد و سیزده نفر در عتبات عالیات ظهور کرده اند و هیچ بعید نیست پیش از آنکه کپه مرگ مان را بگذاریم این سعادت را داشته باشیم در رکاب حضرت قائم شمشیر بزنیم و نسل هرچه قاسطین و مارقین و ناکثین و حشمت الملوک ها و اجلال السلطنه ها و موید الاسلام ها و چماق الشریعه ها را از روی زمین برداریم ‌و کره زمین را از وجود منحوس شان پاک کنیم !

این رفیق هزار ساله مان جناب آقای مولانا موسوم به رومی میفرموده است :

عشق آموخت مرا نوع دگر خندیدن

والله دروغ چرا ؟بلا تشبیه بلا تشبیه ما که ادعا میکنیم از زیر و بم دنیا خبر داریم .مایی که عمرمان را در عشق و عاشقی گذرانده ایم و گاهی عاشق شهین ‌و گاهی عاشق مهین و زمانی عاشق دختران مستر براون ‌‌و یک وقتی هم عاشق زهره خانم و گاهی هم عاشق لیلا بوده ایم تازگی ها ملتفت شده ایم این روزها این عشق نیست که ما را میخنداند بلکه این سیاستمدارها -مخصوصا از نوع اسلامی شیعه اثنی حشری اش !- هستند که ما را وا میدارند قاه قاه بخندیم . هم به ریش آنها ‌هم به ریش خودمان

تا توانی دلی به دست آور

نمیدانیم سعدی بود حافظ بود مولانا بود ناصر خسرو بود کدام شیر پاک خورده ای بود که فرموده بود :

تا توانی دلی به دست آور

دل شکستن هنر نمی باشد

( حالا ما حوصله نداریم بگردیم توی کتابها ببینیم کدام شیر پاک خورده ای چنین فرمایشاتی فرموده است . فرض بفرمایید حضرت سعدی بود که با چنین فرمایشاتی نه تنها ما را به بند بلا گرفتار کرد بلکه خلقی عظیم بدین هوس اسیرند و پای در زنجیر)

ما خود افتادگان مسکینیم

حاجت تیغ بر کشیدن نیست

باری ! از همان خیلی قدیم ندیم ها توی دل مان بود که این پند حکیمانه را بکار ببندیم و چنان با نیک و بد خو‌کنیم که بقول عرفی شیرازی « مسلمانم به زمزم شوید ‌‌و هندو بسوزاند » .

اما از آنجا که حضرت باریتعالی یک ذره عقل توی کله مبارک مان نگذاشته است از همان قدیم ندیم ها کارمان این بود که مدام دل این و آن را بشکنیم و برای خودمان چپ و راست دشمن بتراشیم .

یک وقتی ما یک جایی مهمان بودیم، یک عده از این پیر ‌‌و پاتال های عهد عتیق که دو سه تای شان تیمسار و سرهنگ و نمیدانم دولت خوردگان و خواجگان و بزرگان فرخ تبار فرخنده کیش فرخ سرشت بودند آمده بودند ضمن ملچ ملوچ کردن زولبیا بامیه فرد اعلای وطنی با یک حسرت و آه ‌افسوسی از دوران طلایی اعلیحضرت کبیر تعریف و تمجید میکردندکه دهن آدم آب می افتاد .

ما بی احتیاطی کردیم و گفتیم حیف که قدر یاران و همراهانش را ندانست و سرشان را یکی یکی زیر آب کرد

آقا ! ناگهان یکی از همان فرخ تباران چنان ابرو‌در هم کشید و گره در پیشانی آورد وچنان کج مزاجی و تروشرویی پنهان و آشکار کرد که کم مانده بود دندان مصنوعی اش از دهانش بیرون بیفتد و موجبات انبساط خاطر سایر تیمساران و سرهنگان را فراهم کند

یکبار هم دو سه کلامی در باب دوران تمدن بزرگ آقای بزرگ ارتشتاران نوشته بودیم و گفته بودیم اگر آن «اعلیحضرت رحمتی »به توصیه های قوام السلطنه و مصدق و امینی و همین مرحوم مغفور اسدالله علم گوش کرده بود ما هرگز به چنین والذاریاتی گرفتار نمیشدیم

آقا ! چشم تان روز بد نبیند ، فردایش دیدیم از چپ و راست رفیقان اسبق و مبارزان خستگی ناپذیر لاحق تیر زهر آگین ملامت شان را بسوی مان سرازیر کرده اند که چرا به آن ستمکاره نوکر امپریالیسم گفته ایم اعلیحضرت رحمتی!

پس فردایش پند حضرت سعدی را که میفرماید« تا دل دوستان بدست آری - بوستان پدر فروخته به » بکار بستیم آمدیم در باب دوران تمدن بزرگ مهملاتی به هم بافتیم و گفتیم نعوذ بالله! آن « اعلیزحمت رحمتی » اگر ما ملت را آدم حساب میکرد و مختصری پیه لای پالان مان میگذاشت ما اینچنین زیر آوار آیات عظام و علمای اعلام نفله نمیشدیم و همچون روزنامه ای کهنه در چارسوی جهان نمی پوسیدیم

آقا ! جای تان خالی لشکریان و جان نثاران همایونی ناگهان از یمین و از یسار بما تاختن آوردندو زنده و مرده مان را یکی کردند و ما از ترس جان نثاران همایونی و غلامان خانه زاد چند ماهی هیچ جا آفتابی نشدیم که خدای ناکرده بیشتر از این گرفتار خدنگ بلا و مصیبت مضاعف نشویم که ما را طاقت گوشمال فرخنده کیشان و مفاخر الدوله ها نیست و قدما نیز گفته اند :

بدست آوردن دنیا هنر نیست

یکی را گر توانی دل به دست آر

حالا هم که داستان کفالت ‌‌ووکالت و سفاهت و خیالات آنچنانی بازار داغی یافته است مگر ما جرات داریم دو‌کلام در باب این ماجرا بر زبان بیاوریم ؟ بقول دایی مم رضای مرحوم مگر از جان مان سیر شده ایم ؟

یکی دو‌ماه پیش به خودمان گفتیم مرده شور این کمالات و معرفت ات را ببرد. حالا که بقول شیخ اجل « شدت نیکان روی در فرج دارد و دولت بدان سر در نشیب »چرا تکانی به خودت نمیدهی؟ مگر نمی بینی جوانان مملکت ات دارند زرت ملایان را قمصور میکنند ؟ پا شو تکانی به وجود نامبارک بده ! اگر بیل زنی بلدی برو باغ خودت را شخم بزن !

مگذار که زه کند کمان را

دشمن ، که به تیر می توان دوخت

این بود که نشستیم نامه ای برای آقای رییس جمهور امریکا نوشتیم و گفتیم : آقای محترم ! ما که بشما رای داده ایم میخواهیم بدانیم این سیاست کجدار ‌‌و مریز شما با حکومت علما تا کی ادامه خواهد یافت ؟ چون مختصری عصبانی بودیم در نامه مان نه از « جناب آقای بایدن ریاست محترم ایالات متحده امریکا » خبری بود نه از واژگانی همچون عالیجناب و مقام عظما و از این پرت و‌پلاها .

راستش را بخواهید بخاطر تجربه تلخی که از ایران و شیوه حکومتگری ایرانیان داشتیم خیال میکردیم همین فردا پس فردا ماموران اف بی آی و سازمان سیا و سرویس ویژه بیایند سراغ ما و یقه مان را بگیرند که : ای غربتی ! آمده ای مملکت ما کلی شلنگ تخته انداخته ای برای خودت آدمی شده ای حالا کارت به جایی رسیده که به جناب رییس جمهور محترم امریکا اسائه ادب میکنی ؟

چهار روز بعدش دیدیم یک نامه از کاخ سفید با امضا و مهر آقای رییس جمهور برای مان آمده و کلی قربان صدقه مان رفته است که زحمت کشیده و چنین نامه ای برای اوفرستاده ایم.

حالا ما مانده ایم حیران و انگشت به دهان که خدایا خداوندا ! پروردگارا ! چرا به ما جماعت ایرانی همه چیز داده ای ، از نفت و‌گاز بگیر تا فلات و جلگه و کوهسارانی چنان حاصلخیز اما از دادن مختصری عقل بما خود داری فرموده ای؟ آخر این چه بخت نگون است و طالع دون و ایام بوقلمون ؟حالا نمیشد بجای آنهمه نعمات یک مقداری هم عقل توی کله مان می چپاندی !؟

All reacti

نگاهی به تاریخ ترور در ایران

چه کسانی در دهه نخست انقلاب ترور شدند؟

در گفتگو با شبکه جهانی تلویزیون ملی پارس

هر کسی را که بخت برگردد

شب که داشتیم می خوابیدیم سالم سالم بودیم ها !صبح که پا شدیم دیدیم شانه سمت راست و پای سمت چپ مان را نمی توانیم تکان بدهیم

با خودمان گفتیم یعنی سکته ای مکته ای چیزی کرده ایم ؟ ما که هزار جور قرص و دوا می خوریم تا زبانم لال رویم به دیوار یکوقت شبی نصفه شبی همینطور قضاقورتکی به رحمت خدا نرویم ، حالا این درد شانه و این فلجی پای چپ مان از کجا آمده؟

یک خورده توی رختخواب پای مان را میمالیم و ترس مان ور میدارد وبه خودمان میگوییم آمدیم این پای چپ مان نامردی کرد و نخواست از این پس ما را به سفر خاک ببرد حالا توی این کوه و کوهسار چه خاکی باید توی سرمان بریزیم؟ چطوری از این پله ها بالا پایین برویم ؟ چطور برویم تماشای آهوان ؟ یعنی باید سوار صندلی چرخدار بشویم ؟ آنوقت چطوری از این تپه ماهور ها بگذریم ؟ اینجاکه رستم دستان کمان می اندازد . بد شانسی را می بینید آقا ؟ پس بیخود نیست که از قدیم ندیم ها گفته اند :

هر کسی را که بخت برگردد

اسبش اندر طویله خر گردد !

به زن مان گفتیم : زن جان ! انگاری ما داریم فلج میشویم ! ای پای چپ مان را نمی توانیم تکان بدهیم. یک قولنجی هم گرفته ایم که اب و ابن مان را بیاد مان میآورد و چنان دردی میکند که مپرس !نکند میخواهیم برویم عرش اعلا خدمت حضرت باریتعالی؟

زن مان که الحمد الله مثل همه ایرانی های عزیز روانشناس و هوا شناس و متخصص بیماری های ریوی و قولنج و شقاقلوس و ایضا کارشناس امور فضایی و دریایی و ارضی و سماوی و تحت الارضی است در آمد که : لابد دیشب بد خوابیده ای قولنجی چیزی گرفته ای . اینجا روی این صندلی بنشین گردنت را سیصدو شصت و هفت بار به راست و سیصد و نوزده بار به چپ بچرخان خوب خوب میشوی !

ما قبل از اینکه به «گردن چرخان » بپردازیم یاد آن داستان شیخ اجل افتادیم که :

« بی دست و پایی هزار پایی بکشت. صاحبدلی بدید و گفت : سبحان الله ! با هزار دست و پای که داشت چون اجلش فرا رسید از بی دست و‌پایی نتوانست گریخت.»

گفتیم نکند ما هم همچون آن هزار پای مظلوم به مرگ مفاجات در گذریم ؟ علی ایحال بنا بفرموده عیال مربوطه روی صندلی نشستیم و گردن مان را هفتصد و هفده بار به راست و نهصد و هشتاد و شش بار به چپ چرخاندیم بلکه شفا پیدا کنیم اما نه تنها قولنج مان خوب نشد بلکه پای راست مان هم شروع کرد به زق زق زدن ‌و کم مانده بود آن یکی هم از کار بیفتد . حالا اگر مادر زن جان مان زنده بود و اینجا بود فورا میرفت یک عالمه عرق شاتره و عرق خار شتر و نمیدانم عرق نعناع و عرق بیدمشک و عرق اسطو خودوس و عرق خار خاسک وعرق آویشن و عرق چهل گیاه و عرق بابا کرم و عرق رازیانه و عرق یونجه و عرق بابونه فراهم میکرد و بهمراه شنبلیله و پنیرک و عناب و سنبل الطیب و گل گاو‌زبان و پرسیاوشان به خوردمان میداد ‌‌درد مان را درمان میکرد اما اینجا در این سگستان و سنگستان غیر از ودکای اسمیرنوف روسی - که آنهم این روزها به سختی گیر میآید و حکم کیمیا پیدا کرده - و ویسکی اسکاچ بلاک لیبل اسکاتلندی چیز دیگری گیرمان نمی آید

فعلا که خلایق دارند برای خودشان یک «ولی امر » تازه ای می تراشند و ماجرای وکالت و‌کفالت بالا گرفته است تا کسی وکیل وصی مان نشده است برویم یکی دو استکان از همان ویسکی اسکاتلندی بالا بیندازیم بلکه این قولنج و شقاقلوس مان درمان شد و نفسی به راحتی کشیدیم و دوباره آمدیم اینجا خدمت تان به پرت و‌پلا نویسی .

پس فعلا به سلامتی!

ما دشمن کسی نیستیم

نخست این را بگویم که : من نه روشنفکرم نه نویسنده .

نه مفسر سیاسی هستم

نه پای علم و بیرق کسی سینه میزنم

ونه سر پیازم نه ته پیاز

دشمن هیچکس هم نیستم

دشمن شاه نیستم ، دشمن فرح پهلوی نیستم

دشمن رضا پهلوی هم نیستم

در زمان شاه از شهریه مجانی استفاده کردم دانشگاه رفتم

در سن سی و سه سالگی نه بسبب پاچه ورمالی های موسمی بلکه بسبب توانایی ها و کاردانی های شخصی ام جوان ترین مدیر کل یک دستگاه دولتی بودم

با سیاست های شاه و یکه تازی هایش مخالف بودم . تلاش هایش برای نوسازی ایران را می ستایم اما عملکردش در باره مصدق و قوام السلطنه و علی امینی و ابتهاج و امیر عباس هویدا و دیگران را دوست نمیدارم. در تمامی عمرم بازویم را فروختم اما قلمم را هرگز .

من منتقد سیاست های شاه بودم اما دشمن او نبودم و نیستم.

مصدق را بعنوان مردی پاک نهاد که همواره در برابر استبداد و قانو ن گریزی ایستاده است بسیار دوست میدارم اما قانونگریزی و مطلق گرایی او را بهنگام نخست وزیری نمی پسندم

بسیاری از آن جوانان آرمانخواهی که اسلحه بدست گرفتند و به کوه زدند و در آرزوی ساختن مدینه فاضله جان خود را فدا کردند از جمله اسدالله بشر دوست و آزاد سرو و گلشاهی ورحمت پیرو نذیری و محمد رحیمی مسچی و دیگران دوستان و همکلاسی های من بوده اند اما مرا هرگز زهره آنکه چریک بشوم و اسلحه بدست بگیرم نبوده است

با فرح پهلوی که شهبانوی ایران بود چند سفر رفتم ، او را دوست میدارم اما عملکرد امروزین او‌را نمی پسندم ، نمی توانم بپذیرم برای ما ولیعهد تعیین کند . من دشمن او هم نیستم

رضا پهلوی را هم دوست دارم . موضعگیری های گهگاه نا بهنجارش را نمی پذیرم ، میگویم چرا تکلیفش را با خودش و با دیگران روشن نمیکند ، چرا گاه به نعل و گاه به میخ میزند . اما دشمن او نیستم.

رضا شاه را هم دوست میدارم اما نابکاری هایش در باره تیمور تاش و داور و نصرت الدوله فیروز و دیگران را نمی بخشم . خدماتش به ایران را می ستایم . دشمن او هم نیستم

حزب توده را دوست نمیدارم . اما دشمن توده ای ها نیستم

دشمن اصلاح طلبان هم نیستم .

گاه به خشم واکنشی خشماگین از خود نشان میدهم اما در دلم جایی برای هیچ دشمنی با هیچکس نیست

قلمم را هرگز به پلشتی و دشنام نیالوده ام . گاه تسلیم خشم درونی شده و سخنی نا صواب گفته ام اما هرگز به مرزهای دشمنی پای نگذاشته ام.

اینها را گفتم تا دوستان از پیشداوری های نا صواب که گهگاه خودی می نمایاند بپرهیزند و مرا همانگونه که هستم بشناسند .

بقول امریکایی ها :

I am as I am

همینم که هستم

حوری مثل هلو

به معلم ها گفتند : بیایید وام بدون بهره بگیرید . از پانصد هزار تومان تا صد و پنجاه میلیون تومان.

معلم ها خوشحال شدند . رفتند وام بگیرند . دیدند این وام مستقیما به حساب عتبات عالیات واریز می شود .

پرسیدند : حساب عتبات عالیات دیگر چه صیغه ای است؟

گفتند : شما تقاضای وام میکنید . کاغذ ها را امضا میفرمایید . پول تان اما مستقیما به حساب امام حسین ریخته میشود !

گفتند : چرا به حساب امام حسین ؟ مگر ما خودمان دست مان چلاق است؟

گفتند : میخواهیم بنای صحن بارگاه ملکوتی امام سوم شیعیان را نسوز بسازیم

پرسیدند : باز پرداختش چگونه خواهد بود ؟

گفتند : ماهانه از حقوق تان کسر می شود !

گفتند : در این میانه چه چیزی گیر مان میآید؟

گفتند ثواب اخروی! یک غرفه در بهشت با هفتاد حوری عینهو هلو !

بقول صائب:

پیش از این ، بر رفتگان افسوس میخوردند خلق

میخورند افسوس در ایام ما بر ماندگان

All reactions:

3232